Sự phát triển vị giác là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến sở thích và thói quen ăn uống của trẻ. Vị giác của trẻ thường có sự thay đổi theo từ giai đoạn phát triển. Do đó, các mẹ cần hiểu rõ bản đồ phát triển vị giác của trẻ để lựa chọn thực phẩm phù hợp, kích thích trẻ ăn uống ngon miệng hơn. Bây giờ, các mẹ hãy cùng khám phá sự phát triển vị giác của trẻ nhé!
Vị giác của trẻ bắt đầu phát triển từ khi nào?
Trẻ bao nhiêu tháng cảm nhận được vị? Thực ra, ngay từ khi ở trong bụng mẹ, vị giác của trẻ đã bắt đầu phát triển và có thể cảm nhận được vị. Quá trình phát triển vị giác của trẻ diễn ra như sau:
-
Trong bụng mẹ: Từ tuần thứ 9 của thai kỳ, miệng và lưỡi của bé hình thành cũng đồng nghĩa các nụ vị giác đầu tiên xuất hiện. Lúc này, trẻ được các vị mặn, ngọt, đắng, cay từ nước ối.
-
Từ 0 - 6 tháng: Vị giác của trẻ tiếp tục phát triển, trẻ có thể cảm nhận được các vị cơ bản nhưng lại yêu thích vị ngọt hơn.
-
Từ 6 - 12 tháng: Trẻ bước vào giai đoạn ăn dặm, được làm quen với nhiều thực phẩm nên vị giác nhạy bén hơn, có thể phân biệt được các vị của thức ăn.
-
Từ 1 tuổi: Vị giác của trẻ dần hoàn thiện, trẻ có thể cảm nhận được hầu hết các vị của thức ăn và bắt đầu định hình sở thích ăn uống.
Sự phát triển vị giác của trẻ bắt đầu từ trong bụng mẹ
“Bản đồ” vị giác của trẻ trên lưỡi – có đúng như chúng ta nghĩ?
Bản đồ vị giác được thể hiện trên lưỡi của trẻ. Nhiều người hiện vẫn đang hiểu bản đồ vị giác có sự phân chia rõ ràng giữa các vị. Tuy nhiên, điều này có thật sự đúng với sự phát triển vị giác của trẻ hay không?
-
Theo cách nhìn truyền thống: Lưỡi được chia thành các vùng, mỗi vùng cảm nhận được một vị nhất định: vị ngọt ở đầu lưỡi, mặn ở hai bên, chua ở hai bên sau, đắng ở cuống lưỡi.
-
Theo khoa học hiện đại: Vị giác không phân chia các vùng cụ thể mà phân bố đều trên lưỡi. Điều này có nghĩa là toàn bộ lưỡi đều có thể cảm nhận được tất cả vị, nhưng mức độ nhạy cảm khác nhau.
Trong giai đoạn đầu, nhất là khi trẻ bắt đầu ăn dặm, sự phát triển vị giác của trẻ vẫn chưa hoàn thiện nên trẻ đặc biệt nhạy cảm với vị đắng và chua. Đây là lý do trẻ thường từ chối món có rau đậm vị hoặc đồ lên men như cải xoăn, rau mùi, dưa chua,...
Ngược lại, từ lúc sinh ra trẻ đã rất thích vị ngọt. Sở thích này được thể hiện qua việc trẻ rất thích sữa mẹ và dễ dàng chấp nhận các loại sữa công thức có vị ngọt. Đây thực chất là một phản xạ tự nhiên sinh tồn của trẻ. Trẻ nhỏ thường cần rất nhiều năng lượng để phát triển, trong khi đó những món ăn có vị ngọt là nguồn cung cấp năng lượng cao và nhanh nhất. Hơn nữa, vị ngọt dễ tiêu hóa giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
Bản đồ vị giác theo quan niệm truyền thống được phân thành khu vực riêng biệt
Cách “huấn luyện” vị giác cho trẻ
Để giúp trẻ ăn uống đa dạng hơn, các mẹ cần tập cho trẻ làm quen với nhiều vị từ nhiều món ăn khác nhau ngay từ nhỏ. Dưới đây là bí quyết “huấn luyện” vị giác cho trẻ mà mẹ có thể tham khảo và áp dụng: Bắt đầu từ vị ngọt tự nhiên: bí đỏ, khoai, chuối
Nếu trẻ thích vị ngọt, mẹ hãy phát triển vị giác của trẻ bắt đầu từ vị ngọt tự nhiên để trẻ dễ dàng chấp nhận. Một số loại thực phẩm có vị ngọt mà mẹ nên bổ sung vào thực đơn ăn lăm là: bí đỏ, khoai lang, chuối,... Đây đều là những thực phẩm dễ tiêu, giúp bổ sung năng lượng cho trẻ, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển.
Tập quen dần với vị rau: cà rốt, bí xanh, cải bó xôi hấp mềm
Sau khi trẻ đã quen với những thực phẩm mới có vị ngọt tự nhiên, các mẹ hãy từ từ tập cho trẻ làm quen với các vị rau như cải bó xôi, bí xanh, cà rốt,... Các loại rau này thường có vị ngọt xen lẫn vị đắng hoặc chua nhẹ. Do đó, cho trẻ làm quen với những vị này cũng là cách để phát triển vị giác của trẻ, mở rộng khẩu vị, cân bằng dưỡng chất, giúp hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh.
Phát triển vị giác cho trẻ qua chế độ ăn uống đa dạng
Lặp lại món cũ xen kẽ món mới – trình bày đa dạng
Huấn luyện vị giác là cách để phát triển vị giác của trẻ, tạo thói quen ăn uống lành mạnh. Một trong những cách hiệu quả nhất chính là lặp lại món cũ xen kẽ món mới. Lặp lại món cũ tạo cảm giác quen thuộc, giúp trẻ có cảm giác an toàn khi ăn. Sự lồng ghép này giúp trẻ tự tin thử món mới mà không cảm thấy áp lực. Ngoài ra, món ăn cần được trình bày bắt mắt để tạo hứng thú và kích thích vị giác cho trẻ.
Không ép – không trộn quá nhiều vị cùng lúc
Để giúp trẻ phát triển vị giác, nguyên tắc mẹ cần nhớ là không ép trẻ ăn. Ép ăn khiến trẻ sợ hãi, từ đó hình thành cảm xúc tiêu cực đối với việc ăn uống, gây biếng ăn. Bên cạnh đó, món ăn của trẻ không nên trộn nhiều vị với nhau gây rối loạn vị giác, làm trẻ không nhận biết được từng hương vị riêng biệt.
Cân nhắc sữa dinh dưỡng, cho bé trải nghiệm vị khác ngoài sữa mẹ
Trong quá trình phát triển vị giác cho trẻ, có thể trẻ kén ăn do chưa quen vị. Vì thế, các mẹ cần chú ý xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, tránh để thiếu hụt dưỡng chất. Bên cạnh những món ăn hằng ngày, mẹ cần kết hợp bổ sung sữa dinh dưỡng cho trẻ.
Nếu mẹ đang cần tìm một loại sữa giúp bổ sung dưỡng chất cho trẻ biếng ăn thì đừng bỏ qua GrowPLUS+ Biếng Ăn của Nutifood. Đây là giải pháp dinh dưỡng được nghiên cứu và phát triển bởi những chuyên gia dinh dưỡng thuộc Viện nghiên cứu dinh dưỡng Nutifood Thụy Điển đáp ứng nhu cầu và thể trạng của trẻ.
-
Hỗ trợ kích thích ngon miệng: Thành phần Lysine, Vitamin nhóm B, Sắt và Kẽm hỗ trợ kích thích trẻ ăn ngon miệng, cải thiện tình trạng biếng ăn.
-
Hỗ trợ tăng cân: Lysine kết hợp Sắt, Kẽm giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng do biếng ăn ở trẻ, giúp trẻ tăng cân hiệu quả.
-
Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng: Hệ Prebiotic kép 2’-FL HMO(2) và FOS/ Inulin kết hợp Selen và một số Vitamin A, E, C giúp hỗ trợ tăng sức đề kháng, bảo vệ trẻ khỏe mạnh.
-
Hỗ trợ tiêu hóa tốt: Chất xơ hòa tan FOS, Inulin cải thiện hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa.
-
Hỗ trợ tăng chiều cao tối ưu: Vitamin D3, Calci và Kẽm giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ phát triển chiều cao.
.png)
GrowPLUS+ Biếng Ăn bổ sung dưỡng chất cho trẻ biếng ăn
Phát triển vị giác của trẻ là một quá trình tự nhiên trong hành trình phát triển của trẻ. Để giúp trẻ hình thành khẩu vị phong phú, các mẹ nên xây dựng thực đơn ăn uống đa dạng, đồng thời tôn trọng cảm nhận của trẻ, không ép buộc.
>>> Có thể bạn quan tâm:
Nguồn trích dẫn:
Munger, S. D. (2017, May 23). The Taste Map of the Tongue You Learned in School Is All Wrong. Smithsonian Magazine. https://www.smithsonianmag.com/science-nature/neat-and-tidy-map-tastes-tongue-you-learned-school-all-wrong-180963407/
Vinmec. (2024, July 22). Phát triển giác quan của bé: Vị giác. Vinmec. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/phat-trien-giac-quan-cua-be-vi-giac-vi
Vinmec. (2024, July 22). Sơ đồ vị giác trên lưỡi con người. Vinmec. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/so-do-vi-giac-tren-luoi-con-nguoi-vi
