Trẻ ăn dặm là cột mốc quan trọng, đánh dấu bước chuyển từ sữa mẹ sang thức ăn đặc. Tuy nhiên, nhiều bé gặp tình trạng bé ăn dặm biếng ăn, từ chối thức ăn, khiến mẹ lo lắng. Bài viết này sẽ giúp mẹ nhận biết dấu hiệu và áp dụng 5 bí quyết để khắc phục trẻ không chịu ăn dặm, giúp bé ăn ngon miệng và phát triển khỏe mạnh.
Dấu hiệu trẻ biếng ăn khi ăn dặm
Bé ăn dặm biếng ăn có thể biểu hiện qua các dấu hiệu sau, mẹ cần quan sát kỹ để kịp thời điều chỉnh:
-
Từ chối thức ăn: Bé ngậm miệng, quay đầu, hoặc khóc khi thấy thìa bột, cháo.
-
Chỉ thích sữa: Bé chỉ muốn bú sữa mẹ/sữa công thức, không hứng thú với thức ăn đặc.
-
Ăn ít, ngậm lâu: Bé chỉ ăn 1-2 thìa, ngậm thức ăn không nuốt, hoặc nhè ra.
-
Phản ứng tiêu cực: Bé khó chịu, cáu gắt, hoặc nôn ói khi mẹ cố đút ăn.
-
Chậm tăng cân: Bé không đạt cân nặng chuẩn, thường do thiếu hụt năng lượng và vi chất từ thức ăn đặc.
-
Tò mò nhưng không ăn: Bé cầm nắm thức ăn, nghịch nhưng không chịu đưa vào miệng.
Những dấu hiệu này có thể xuất phát từ lý do trẻ biếng ăn khi ăn dặm, như hệ tiêu hóa chưa sẵn sàng, món ăn không hấp dẫn, hoặc áp lực từ mẹ.
Bé quay đầu từ chối bột, dấu hiệu trẻ biếng ăn khi ăn dặm.
Cách xử lý khi trẻ biếng ăn trong giai đoạn ăn dặm
Để khắc phục trẻ không chịu ăn dặm, mẹ cần kiên nhẫn và áp dụng các phương pháp khoa học. Dưới đây là 5 bí quyết giúp mẹ xử lý hiệu quả cách xử lý trẻ ăn dặm kém:
Bắt đầu đúng thời điểm – đúng tốc độ theo từng bé
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thời điểm lý tưởng để bắt đầu trẻ ăn dặm là 6 tháng tuổi, khi hệ tiêu hóa đã phát triển đủ để xử lý thức ăn đặc. Tuy nhiên, mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau. Mẹ cần quan sát dấu hiệu sẵn sàng, như bé ngồi vững, tò mò với thức ăn, hoặc có phản xạ nuốt. Bắt đầu với 1-2 thìa bột loãng, tăng dần lượng và độ đặc để bé làm quen, tránh gây áp lực cho hệ tiêu hóa non nớt của bé.
Chọn phương pháp ăn dặm phù hợp với tính cách bé
Mỗi bé có tính cách riêng, ảnh hưởng đến cách tiếp nhận thức ăn. Ăn dặm đúng cách cho bé cần linh hoạt chọn phương pháp:
-
Ăn dặm truyền thống (ADTT): Phù hợp với bé thích được đút, bắt đầu bằng bột loãng, dễ tiêu hóa.
-
Ăn dặm kiểu Nhật (ADJ): Lý tưởng cho bé tò mò, thích tự xúc, với món ăn cắt nhỏ, đa dạng màu sắc.
-
Ăn dặm tự chỉ huy (BLW): Thích hợp cho bé độc lập, thích tự cầm nắm thức ăn mềm (chuối, bơ).
-
Ăn dặm kết hợp: Linh hoạt, kết hợp ADTT và BLW, phù hợp với bé cần thời gian làm quen.
Mẹ nên thử nghiệm và điều chỉnh phương pháp dựa trên phản ứng của bé, tránh ép buộc gây bé ăn dặm biếng ăn.
Ưu tiên món mềm – mịn – ngọt nhẹ để dễ chấp nhận
Lý do trẻ biếng ăn khi ăn dặm thường liên quan đến mùi vị và kết cấu thức ăn. Bé mới ăn dặm thích món mềm, mịn, có vị ngọt nhẹ giống sữa mẹ. Mẹ có thể bắt đầu với:
-
Bột ngọt: Pha từ gạo trắng, sữa mẹ, hoặc sữa công thức.
-
Rau củ quả mềm: Bí đỏ, khoai lang, chuối, bơ xay nhuyễn.
-
Trang trí bắt mắt: Tạo hình mặt cười từ rau củ để thu hút bé.
Sau 2-4 tuần, mẹ có thể chuyển sang bột mặn, bổ sung thịt, cá, và rau xanh, nhưng cần đảm bảo món ăn không quá thô hoặc nêm gia vị mặn.
Tạo không khí bữa ăn tích cực – không ép – không lo lắng
Một môi trường ăn uống vui vẻ là chìa khóa trong cách xử lý trẻ ăn dặm kém. Ép ăn hoặc lo lắng khi bé từ chối có thể khiến bé sợ hãi, liên kết bữa ăn với căng thẳng. Mẹ nên:
-
Sử dụng bát đĩa ngộ nghĩnh, màu sắc tươi sáng.
-
Trò chuyện nhẹ nhàng, kể chuyện vui, hoặc để bé ăn cùng gia đình.
-
Tôn trọng tín hiệu no-đói: Dừng đút khi bé quay đầu, ngậm miệng.
-
Giới hạn thời gian ăn tối đa 30 phút để bé tập trung
Bữa ăn vui vẻ giúp bé hứng thú với thức ăn dặm.
Duy trì lượng sữa phù hợp – kết hợp bổ sung sữa dinh dưỡng nếu cần
Sữa mẹ hoặc sữa công thức là nguồn dinh dưỡng chính cho bé, nhưng trẻ không chịu ăn dặm hoặc bé ăn dặm biếng ăn có thể do thiếu vi chất (kẽm, lysine, selen), gây chậm tăng cân, giảm đề kháng. Cách xử lý trẻ ăn dặm kém là bổ sung bữa phụ (9h sáng, 2h chiều) với trái cây, sữa chua, hoặc sữa dinh dưỡng như Nutifood GrowPLUS+ Biếng Ăn, cách bữa chính 1-1.5 giờ để bù dinh dưỡng mà không ảnh hưởng bữa chính. Ăn dặm đúng cách cho bé cần thực đơn đa dạng, không khí vui vẻ khi ăn và kiên nhẫn. Nếu bé vẫn biếng ăn kéo dài, tham khảo bác sĩ dinh dưỡng để có giải pháp phù hợp.
Để hỗ trợ trẻ ăn dặm biếng ăn, mẹ có thể bổ sung Nutifood GrowPLUS+ Biếng Ăn, sản phẩm được nghiên cứu và phát triển bởi Viện Nghiên Cứu Dinh Dưỡng Nutifood Thụy Điển - NNRIS.
-
Hỗ trợ kích thích ngon miệng: Thành phần Lysine, Vitamin nhóm B, Sắt và Kẽm hỗ trợ kích thích trẻ ăn ngon miệng, hỗ trợ cải thiện tình trạng biếng ăn.
-
Hỗ trợ tăng cân: Lysine kết hợp Sắt, Kẽm giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng do biếng ăn ở trẻ, góp phần giúp trẻ tăng cân hiệu quả.
-
Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng: Hệ Prebiotic kép 2’-FL HMO(2) và FOS/ Inulin kết hợp Selen và một số Vitamin A, E, C giúp hỗ trợ tăng sức đề kháng, bảo vệ trẻ luôn khỏe mạnh.
-
Hỗ trợ tiêu hóa tốt: Chất xơ hòa tan FOS, Inulin cải thiện hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa.
-
Hỗ trợ tăng chiều cao tối ưu: Vitamin D3, Calci và Kẽm giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ phát triển chiều cao.
Sữa Nutifood GrowPLUS+ Biếng ăn hỗ trợ bé ăn ngon, tăng cân khỏe mạnh.
Trẻ ăn dặm là hành trình cần sự kiên nhẫn và khoa học từ mẹ. Bằng cách bắt đầu đúng thời điểm, chọn phương pháp phù hợp, ưu tiên món dễ chấp nhận, tạo không khí vui vẻ, và bổ sung dinh dưỡng đúng cách, mẹ có thể giúp bé vượt qua bé ăn dặm biếng ăn, ăn ngon miệng, và phát triển toàn diện. Hãy quan sát bé, điều chỉnh linh hoạt, và đồng hành cùng con trong giai đoạn quan trọng này!
>>> Có thể bạn quan tâm:
Nguồn trích dẫn:
BS NGUYỄN THỊ HÒA. (2024, September 5). Mách mẹ "tất tần tật" các phương pháp ăn dặm cho bé. Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI). https://nreci.org/blog-cac-phuong-phap-an-dam/
Medlatec. (2020, October 9). “Mẹo” ăn dặm cho bé đúng cách cha mẹ không nên bỏ qua. Medlatec.https://medlatec.vn/tin-tuc/meo-an-dam-cho-be-dung-cach-cha-me-khong-nen-bo-qua-s195-n19996
Medlatec. (2021, June 22). Những lưu ý khi cho bé ăn dặm lần đầu mẹ không nên bỏ qua. Medlatec.https://medlatec.vn/tin-tuc/nhung-luu-y-khi-cho-be-an-dam-lan-dau-me-khong-nen-bo-qua-s51-n23000
Sakura Montessori School. (n.d.). 11+ thực đơn món phụ cho bé ăn dặm theo gợi ý từ chuyên gia. Sakura Montessori School. https://sakuramontessori.edu.vn/mon-phu-cho-be-an-dam-2/
Vinmec. (2024, July 22). Hãy kiên nhẫn khi trẻ không chịu ăn dặm. Vinmec. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/hay-kien-nhan-khi-tre-khong-chiu-an-dam-vi\