Dự phòng kén ăn và biếng ăn ở trẻ nhỏ từ sớm để bé ăn ngon, lớn khỏe

Biếng ăn là vấn đề thường gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trong giai đoạn từ 1 - 6 tuổi. Tình trạng này kéo dài gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ. Do đó, các mẹ cần dự phòng biếng ăn ở trẻ nhỏ ngay từ sớm để khắc phục kịp thời. Bài viết sau sẽ hướng dẫn các mẹ cách dự phòng biếng ăn và giải pháp xử lý hiệu quả nhất.

Nguyên nhân kén ăn và biếng ăn ở trẻ nhỏ

Biếng ăn ở trẻ có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong suốt quá trình phát triển, phổ biến nhất là những năm đầu đời. Để tìm được cách khắc phục triệt để, mẹ cần xác định được nguyên nhân biếng ăn, kén ăn ở trẻ là gì. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây kén ăn, biếng ăn ở trẻ nhỏ mà mẹ nên biết:

Nguyên nhân tâm lý

Nguyên nhân thường gặp nhất khiến trẻ kén ăn xuất phát từ những vấn đề tâm lý. Vì một nỗi sợ nào đó mà trẻ không chịu ăn, sợ ăn, thậm chí một số trẻ còn có phản ứng tiêu cực khi đến bữa ăn. Biếng ăn tâm lý ở trẻ thường xảy ra ở những trường hợp sau:

Trẻ bị ép ăn: Trẻ bị la mắng, dọa nạt, ép phải ăn gây tâm lý căng thẳng, áp lực mỗi khi đến bữa ăn. Hậu quả là trẻ sợ hãi việc ăn uống và gây biếng ăn.
Môi trường ăn uống không tích cực: Không khí bữa ăn căng thẳng, bố mẹ thường xuyên cáu gắt, trẻ thường phải ngồi ăn một mình khiến trẻ không muốn ăn, lười ăn.
Thay đổi môi trường sống: Thay đổi nơi ở mới, chuyển nhà trẻ, có người mới chăm sóc,... nên trẻ chưa kịp thích nghi gây cảm giác buồn bã, chán ăn.
Kích thích sự chú ý: Một số trẻ không nhận được sự quan tâm từ bố mẹ, ông bà nên từ chối ăn như một cách để thu hút sự chú ý của người lớn.

Biếng ăn do trẻ gặp vấn đề về tâm lý

Nguyên nhân sinh lý và bệnh lý

Ngoài yếu tố tâm lý, biếng ăn ở trẻ nhỏ còn có thể bắt nguồn từ những thay đổi sinh lý hoặc vấn đề sức khỏe bên trong cơ thể. Các mẹ cần theo dõi những thay đổi của trẻ để phát hiện và xử lý kịp thời.

Nguyên nhân sinh lý: Tình trạng biếng ăn ở trẻ thường xảy ra trong giai đoạn trẻ học những kỹ năng mới như lật, ngồi, bò, đứng, đi,... Lúc này, trẻ đang tập trung học hỏi, khám phá nên quên mất việc ăn uống. Ngoài ra, một số thời điểm như mọc răng, đau răng, ốm sốt,.. cũng khiến trẻ đau đớn, mệt mỏi, khó chịu nên lười ăn.
Nguyên nhân bệnh lý: Biếng ăn ở trẻ nhỏ còn là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang gặp vấn đề về sức khỏe. Trẻ bị thiếu hụt vi chất, rối loạn tiêu hóa, bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp, nhiễm ký sinh trùng, trẻ bị tổn thương vùng miệng, tác dụng phụ của một số loại thuốc,... đều là những nguyên nhân gây biếng ăn, kén ăn ở trẻ.

Thói quen ăn uống không lành mạnh

Một số mẹ vô tình tập cho con những thói quen xấu trong ăn uống mà không hề biết đây chính là nguyên nhân gây biếng ăn. Những thói quen này khiến trẻ mất tập trung, không hứng thú với việc ăn uống, dẫn đến ăn không ngon miệng, kén ăn, biếng ăn. Sau đây là một số thói quen mà đang rất nhiều mẹ mắc phải:

Cho trẻ ăn rong hoặc xem tivi, điện thoại khi ăn: Những thói quen này làm cho trẻ bị phân tán sự chú ý, không còn tập trung vào bữa ăn. Biểu hiện là trẻ nhai mãi không nuốt, ngậm thức ăn trong miệng, nuốt mà không nhai kỹ, bữa ăn kéo dài,...
Cho trẻ ăn vặt: Trẻ có thói quen ăn vặt liên tục với những món ăn như bánh kẹo, nước ngọt khiến bé luôn cảm thấy no bụng, không có nhu cầu ăn thêm.
Ăn không đúng giờ: Bữa ăn không có khung giờ cố định khiến trẻ mất cảm giác đói - no tự nhiên, hệ tiêu hóa hoạt động không hiệu quả. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây khiến trẻ biếng ăn.
Chỉ ăn món quen thuộc, yêu thích: Nhiều mẹ thấy con thích, ăn nhiều một vài món ăn nên chỉ tập trung vào những món đó mà không đa dạng thực phẩm. Điều này sẽ hình thành thói quen, khiến bé không ăn được những món mới.

Thói quen xấu trong ăn uống gây biếng ăn ở trẻ nhỏ

Cách dự phòng kén ăn và biếng ăn ở trẻ nhỏ

Biếng ăn do nhiều nguyên nhân khác nhau nên hầu như bé nào cũng đều trải qua những giai đoạn biếng ăn, kén ăn. Để giảm thiểu sự ảnh hưởng của biếng ăn đối với sức khỏe và sự phát triển của trẻ, các mẹ cần chủ động phòng ngừa ngay từ đầu. Dưới đây là một số các dự phòng kén ăn và biếng ăn ở trẻ nhỏ:

Tạo thói quen ăn uống khoa học từ sớm

Không phải tự nhiên mà trẻ có những thói quen ăn uống thiếu lành mạnh mà được hình thành mỗi ngày. Bởi vậy, các mẹ nên tạo cho trẻ thói quen ăn uống khoa học ngay từ thời điểm tập ăn dặm để đảm bảo một lối sống lành mạnh cho những giai đoạn sau này.

Ăn uống đúng giờ, đúng bữa: Trẻ cần được duy trì bữa chính, bữa phụ ở thời gian phù hợp để ổn định đồng hồ sinh học của cơ thể, giúp hình thành phản xạ đói - no tự nhiên.
Bữa ăn không kéo dài quá 30 phút: Các mẹ cần đặt thời gian giới hạn cho mỗi bữa ăn, không quá 30 phút để trẻ tăng sự tập trung vào bữa ăn, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
Tạo không khí bữa ăn vui vẻ: Bữa ăn của trẻ cần đảm bảo sự thoải mái, không dọa nạt, không ép ăn. Trẻ có thể ngồi ăn chung cùng gia đình để tăng sự gắn kết.
Khuyến khích trẻ tự lập ăn uống: Mẹ nên hạn chế vừa đút vừa dỗ mà để trẻ tự bốc ăn hoặc dùng thìa xúc thức ăn để tạo tính tự lập.

Đa dạng thực đơn mỗi ngày

Để cải thiện chứng biếng ăn ở trẻ nhỏ, mẹ cần chú ý xây dựng thực đơn phù hợp, đảm bảo đa dạng món ăn theo ngày. Điều này không chỉ giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết mà còn giúp bé không cảm thấy nhàm chán khi ăn. Hơn nữa, sự đa dạng thực đơn còn giúp trẻ phát triển vị giác, rèn luyện kỹ năng nhai, nuốt hiệu quả.

Bổ sung vi chất cần thiết

Trẻ biếng ăn kéo dài khiến cơ thể thiếu hụt dưỡng chất nghiêm trọng nên mẹ cần bổ sung vi chất cần thiết song song với chế độ dinh dưỡng. Tuy nhiên, các mẹ lưu ý không sử dụng các sản phẩm bổ sung vi chất một cách tuỳ tiện, theo cảm tính mà cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để hạn chế tối đa tác dụng phụ có thể xảy ra.

Giữ tâm lý tích cực cho trẻ

Tâm lý và sự hợp tác ăn uống của trẻ có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Trẻ có tâm trạng tốt sẽ, luôn cảm thấy vui vẻ thường sẽ hào hứng với việc ăn uống, dễ tiếp nhận đa dạng thực phẩm. Ngược lại, trẻ thường xuyên căng thẳng, áp lực sẽ ngày càng mất hứng thú với thực phẩm, gây chán ăn, biếng ăn. Do đó, tôn trọng cảm xúc, giữ tâm lý tích cực cho trẻ chính là bí quyết giúp bé ăn ngon tự nhiên mà không cần nhắc nhở hay ép buộc.

Tập cho trẻ tự lập ăn uống từ nhỏ giúp ngăn ngừa biếng ăn

Cách xử lý khi trẻ bắt đầu có dấu hiệu biếng ăn

Biếng ăn ở trẻ nhỏ thường bắt đầu từ những dấu hiệu như trẻ ăn ít, ăn chậm, ngậm thức ăn,... Nếu mẹ bỏ qua những dấu hiệu này mà không xử lý ngay thì tình trạng biếng ăn trở nên nghiêm trọng hơn, trẻ có thể từ chối ăn hoàn toàn. Vậy nên, trong quá trình chăm sóc trẻ nhỏ, các mẹ cần quan sát và phát hiện sớm các vấn đề. Khi trẻ bắt đầu có dấu hiệu biếng ăn, mẹ hãy áp dụng những cách sau:

Can thiệp kịp thời – Tư vấn và theo dõi sự phát triển.

Biếng ăn kéo dài gây ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, trí tuệ, suy giảm sức đề kháng, khiến trẻ thường xuyên bị ốm. Vì thế, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời tình trạng biếng ăn chính là bước quan trọng nhất đảm bảo cho trẻ phát triển khỏe mạnh.

Mẹ cần theo dõi sự phát triển của trẻ về chiều cao và cân nặng theo định kỳ. Nếu phát hiện trẻ chững cân trong thời gian dài hoặc sụt cân thì nên can thiệp ngay. Để yên tâm hơn, các mẹ có thể đưa trẻ đi khám để được các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng tư vấn giải pháp hiệu quả.

Sử dụng sữa bổ sung dinh dưỡng

Trẻ biếng ăn phải làm sao? Mẹ đừng quá lo lắng bởi có rất nhiều cách có thể giúp mẹ cải thiện vấn đề này. Một trong những giải pháp được rất nhiều mẹ áp dụng chính là bổ sung sữa dinh dưỡng cho trẻ. Trong đó, Nutifood GrowPLUS+ Biếng Ăn là sản phẩm được nhiều mẹ tin dùng. Sản phẩm được nghiên cứu và phát triển bởi Viện Nghiên Cứu Dinh Dưỡng Nutifood Thuỵ Điển - NNRIS là lựa chọn phù hợp cho những trẻ biếng ăn, chậm lớn.

Hỗ trợ kích thích ngon miệng: Thành phần Lysine, Vitamin nhóm B, Sắt và Kẽm hỗ trợ kích thích trẻ ăn ngon miệng, góp phần cải thiện tình trạng biếng ăn.

Hỗ trợ tăng cân: Lysine kết hợp Sắt, Kẽm giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng dinh dưỡng do biếng ăn ở trẻ, giúp trẻ tăng cân hiệu quả.
Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng: Hệ Prebiotic kép 2’-FL HMO(2) và FOS/ Inulin kết hợp Selen và một số Vitamin A, E, C giúp hỗ trợ tăng sức đề kháng, bảo vệ trẻ khỏe mạnh.
Hỗ trợ tiêu hóa tốt: Chất xơ hòa tan FOS, Inulin cải thiện hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa.
Hỗ trợ tăng chiều cao tối ưu: Vitamin D3, Calci và Kẽm giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ phát triển chiều cao.

Sữa Nutifood GrowPLUS+ Biếng Ăn - giải pháp cho trẻ biếng ăn

Tạo động lực ăn uống cho trẻ

Nếu áp lực khiến trẻ biếng ăn thì cách xử lý hiệu quả nhất chính là tạo động lực cho trẻ ăn uống tự nhiên, chủ động. Thay vì ép buộc, quát mắng, dọa nạt, mẹ hãy khuyến khích để trẻ chủ động ăn uống. Khi việc ăn uống trở thành một trải nghiệm thú vị, vui vẻ, chắc chắn trẻ luôn sẵn sàng hợp tác và dần hình thành thói quen ăn uống tích cực, lâu dài.

Biếng ăn ở trẻ nhỏ rất hay gặp nhưng không phải là không có cách giải quyết. Điều quan trọng là mẹ phải thật sự kiên nhẫn, tinh tế và thấu hiểu để đồng hành cùng con xây dựng một thói quen ăn uống lành mạnh, chủ động phòng ngừa biếng ăn ngay từ sớm.

>>> Có thể bạn quan tâm:

Nguồn tham khảo:

Vinmec. (2024, JJuly 22). Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/nguyen-nhan-khien-tre-bieng-an-vi

Nhà thuốc Long Châu (2024, November 12). Biếng ăn và kén ăn ở trẻ nhỏ: Nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/bieng-an-va-ken-an-o-tre-nho-nguyen-nhan-trieu-chung-va-giai-phap.html

Bệnh viện Từ Dũ. Biếng ăn và kén ăn ở trẻ nhỏ https://tudu.com.vn/vn/y-hoc-thuong-thuc/suc-khoe-phu-nu/lam-me-an-toan/cham-soc-tre-so-sinh/bieng-an-va-ken-an-o-tre-nho/