Giai đoạn bé mọc răng là một cột mốc quan trọng, thường bắt đầu từ 6–12 tháng tuổi và kéo dài đến 3 tuổi. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm nhiều bé mọc răng biếng ăn, quấy khóc, khiến mẹ lo lắng. Đau nướu, sưng lợi, và thay đổi khẩu vị có thể làm bé lười ăn, nhưng với chế độ dinh dưỡng phù hợp, mẹ có thể giúp bé vượt qua giai đoạn này dễ dàng, đảm bảo răng mọc khỏe và sức khỏe tốt. Bài viết này sẽ giải thích vì sao bé mọc răng ảnh hưởng đến ăn uống, cung cấp nguyên tắc chăm sóc dinh dưỡng khi mọc răng, và gợi ý thực đơn cho bé mọc răng với các món mềm, dễ tiêu, giàu vi chất, giúp bé ăn ngon, ít khó chịu.

Vì sao mọc răng ảnh hưởng đến việc ăn uống của bé?

Khi bé mọc răng, quá trình răng sữa nhú lên từ nướu gây ra nhiều thay đổi trong khoang miệng, dẫn đến khó chịu và ảnh hưởng đến việc ăn uống. Dưới đây là những lý do chính khiến bé mọc răng biếng ăn, được giải thích chi tiết để mẹ hiểu rõ:

• Đau nướu và sưng lợi: Nướu bé trở nên sưng đỏ, tấy nóng, và nứt ra để răng nhú lên. Cảm giác đau tăng lên khi bé nhai hoặc nuốt, khiến bé ngại ăn, đặc biệt với thức ăn cứng.

• Thay đổi khẩu vị: Sưng nướu gây ngứa ngáy, làm bé thích thức ăn mềm, mát (như sữa chua, chuối) và tránh thức ăn nóng, chua, hoặc cay. Nếu mẹ vẫn cho bé ăn món quen thuộc như cháo thịt nóng, bé có thể từ chối vì không hợp khẩu vị.

• Giảm enzyme tiêu hóa: Trong giai đoạn mọc răng, cơ thể bé tập trung enzyme để hỗ trợ răng nhú lên, làm giảm enzyme tiêu hóa. Điều này khiến bé ăn không ngon miệng, cảm thấy chán ăn dù trước đó ăn rất ngoan.

• Triệu chứng đi kèm: Bé có thể sốt nhẹ (dưới 38,5°C), chảy dãi nhiều, rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy hoặc táo bón), hoặc nổi mẩn đỏ quanh cằm. Những triệu chứng này làm bé mệt mỏi, quấy khóc, và lười ăn hơn. 

• Gián đoạn giấc ngủ: Đau nướu khiến bé khó ngủ, quấy khóc ban đêm, dẫn đến mệt mỏi vào ngày hôm sau. Bé mệt thường không muốn ăn, làm tình trạng bé mọc răng biếng ăn nghiêm trọng hơn.

Thời gian bé bỏ ăn thường kéo dài 3–5 ngày, đến khi răng nhú hẳn ra ngoài. Tuy nhiên, với bé có sức đề kháng yếu, giai đoạn này có thể lâu hơn, đặc biệt nếu không được chăm sóc dinh dưỡng khi mọc răng đúng cách. Mẹ cần kiên nhẫn, vệ sinh nướu sạch sẽ, và điều chỉnh thực đơn để bé cảm thấy dễ chịu và ăn ngon hơn.

Vệ sinh nướu sạch sẽ giúp bé mọc răng thoải mái, giảm biếng ăn.

Nguyên tắc dinh dưỡng khi bé mọc răng

Để giúp bé vượt qua giai đoạn mọc răng biếng ăn, mẹ cần áp dụng các nguyên tắc dinh dưỡng khoa học, đảm bảo bé nhận đủ chất mà vẫn cảm thấy thoải mái khi ăn. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng, kèm giải thích chi tiết và mẹo thực hiện:

Ưu tiên món mềm, mịn, dễ nuốt

Khi bé mọc răng, nướu sưng đau khiến bé khó nhai thức ăn cứng hoặc đặc. Món ăn mềm, mịn, dễ nuốt là lựa chọn lý tưởng để giảm đau và khuyến khích bé ăn.

• Tại sao cần món mềm? Thức ăn mềm giảm áp lực lên nướu, giúp bé nuốt dễ dàng mà không làm tăng cảm giác đau.

• Gợi ý món ăn: Cháo cá xay, súp rau củ, sinh tố trái cây, hoặc sữa chua. Những món này không chỉ dễ nuốt mà còn mát, làm dịu nướu. 

• Mẹo chế biến:

  • Xay nhuyễn hoặc nấu loãng thực phẩm (cháo, súp) để bé dễ ăn. 

  • Ưu tiên món mát hoặc ở nhiệt độ phòng, tránh món quá nóng (trên 40°C) vì có thể làm bé đau nướu.

  • Chia nhỏ bữa ăn (4–6 bữa/ngày) để bé không bị ngán hoặc sợ ăn.

Đảm bảo đủ chất – không giảm khẩu phần

Dù bé mọc răng biếng ăn, mẹ không nên giảm lượng thức ăn vì bé vẫn cần đủ dinh dưỡng để phát triển và tăng cường sức đề kháng.

• Tầm quan trọng của đủ chất: Mọc răng làm bé mệt mỏi, dễ ốm nếu thiếu dinh dưỡng. Đủ 4 nhóm chất (tinh bột, đạm, béo, rau củ) giúp bé duy trì cân nặng, chiều cao, và hệ miễn dịch. 

• Cách duy trì khẩu phần:

  • Nếu bé từ chối bữa chính, bổ sung bữa phụ bằng sữa, sữa chua, hoặc nước ép trái cây. 

  • Tăng tần suất bữa ăn (5–6 bữa nhỏ/ngày) thay vì 3 bữa lớn, giúp bé hấp thu tốt hơn.

  • Không ép bé ăn vì có thể gây sợ hãi, dẫn đến biếng ăn tâm lý lâu dài. Thay vào đó, tạo không khí vui vẻ khi ăn, khen ngợi khi bé ăn ngoan.

Bổ sung thực phẩm giúp răng mọc khỏe

Thực phẩm giàu canxi, vitamin D, và vi chất khác là chìa khóa để răng bé mọc chắc khỏe, đồng thời hỗ trợ bé mọc răng ăn gì tốt.

• Vi chất cần thiết:

  • Canxi: Xây dựng men răng và xương. Nhu cầu: 500mg/ngày (bé 1–3 tuổi). Có trong sữa, tôm, cá, phô mai. 

  • Vitamin D: Hỗ trợ hấp thu canxi. Có trong cá hồi, lòng đỏ trứng, ánh nắng (15 phút/ngày).

  • Vitamin C: Làm lành nướu, tăng đề kháng. Có trong cam, kiwi, chuối. 

  • Kẽm và vitamin B: Cải thiện vị giác, giảm biếng ăn. Có trong thịt bò, đậu, ngũ cốc.

• Thực phẩm ưu tiên:

  • Sữa và chế phẩm: Sữa chua, phô mai giàu canxi, dễ tiêu.

  • Hải sản: Tôm, cá hồi cung cấp canxi, vitamin D.

  • Trái cây mềm: Chuối, bơ, xoài chín giàu vitamin C, dễ ăn.

  • Rau củ: Cần tây, cà rốt (luộc mềm) giúp làm sạch nướu.

• Lưu ý chế biến: Hấp, luộc, xay nhuyễn để giữ dưỡng chất. Tránh đồ ngọt (kẹo, nước ngọt) vì dễ gây sâu răng và mảng bám.

Bổ sung sữa dinh dưỡng trong giai đoạn mọc răng

Khi bé mọc răng biếng ăn do đau nướu, sữa dinh dưỡng là giải pháp tuyệt vời để bổ sung vi chất, hỗ trợ răng mọc khỏe và tăng cường miễn dịch, đặc biệt khi bé ăn ít bữa chính.

• Lợi ích của sữa dinh dưỡng:

  • Cung cấp canxi, vitamin D, và protein để xây dựng men răng và xương. Ví dụ, 200ml sữa tươi cung cấp 300mg canxi, đáp ứng 60% nhu cầu hàng ngày của bé 1 tuổi.

  • Dễ tiêu hóa, phù hợp khi bé từ chối thức ăn đặc. Sữa còn chứa kẽm, vitamin B, giúp cải thiện vị giác, khuyến khích bé ăn ngon hơn.

  • Hỗ trợ miễn dịch nhờ các vi chất như selen, vitamin C, giúp bé ít ốm vặt trong giai đoạn mọc răng.

• Cách bổ sung sữa:

  • Cho bé uống 200–400ml sữa/ngày, chia thành 2–3 bữa phụ (sáng, chiều, tối). Ví dụ, 150ml sữa sau bữa trưa bù đắp khi bé ăn ít cháo.

  • Chọn sữa ít đường, phù hợp độ tuổi (1–3 tuổi), và có bổ sung canxi, vitamin D.

  • Kết hợp sữa với trái cây mềm (chuối, xoài) để làm sinh tố, tăng hương vị và dinh dưỡng.

• Lưu ý: Vệ sinh răng miệng sau khi uống sữa để tránh mảng bám. Nếu bé không chịu uống sữa, thử sữa chua hoặc phô mai mềm để thay thế.

Sữa dinh dưỡng giúp bé mọc răng khỏe, giảm biếng ăn hiệu quả.

Sữa Nutifood GrowPLUS+ Vị Trái Cây được phát triển bởi các chuyên gia dinh dưỡng châu Âu, mang đến công thức độc đáo phù hợp với thể trạng và nhu cầu dinh dưỡng đặc thù của trẻ em cùng hương vị thơm ngon từ trái cây thật. Với những thành phần vượt trội, sản phẩm này giúp bé phát triển chiều cao, cân nặng và sức khỏe một cách toàn diện: 

• Nutifood GrowPLUS+ Vị Dâu Sữa sẽ bổ sung Lysin kết hợp hoạt chất Arginin và Kẽm để giúp bé ăn ngon miệng. Từ đó hỗ trợ bé tăng cân nhanh chóng hơn.

• Nutifood GrowPLUS+ Vị Chuối Sữa chứa tỷ lệ canxi và phốt-pho hợp lý, bên cạnh vitamin D3, K2 và Agrinin, tạo dựng nên nền tảng quan trọng giúp hỗ trợ phát triển chiều cao cho trẻ.

• Sản phẩm còn chứa Prebiotics kép 2’-FL HMO và FOS/Inulin giúp hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ đường tiêu hóa và giúp bé hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.

Nutifood GrowPLUS+ Vị trái cây thơm ngon cho bé tha hồ lựa chọn

Gợi ý món ăn cho bé mọc răng dễ tiêu – đủ chất

Để giúp mẹ dễ dàng chuẩn bị thực đơn cho bé mọc răng, dưới đây là 6 món ăn mềm, giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa, phù hợp cho bé từ 1 tuổi trở lên. Các món này được thiết kế để giảm đau nướu, khuyến khích bé ăn ngon, và đảm bảo đủ vi chất cho răng mọc khỏe.

Cháo cá hồi bí đỏ

Cháo cá hồi bí đỏ là món ăn mềm, giàu canxi và vitamin A, giúp bé mọc răng thoải mái và tăng đề kháng.

• Nguyên liệu: 30g gạo, 30g cá hồi, 20g bí đỏ, 5ml dầu oliu.

• Cách làm: Nấu cháo gạo với tỷ lệ 1:10, hấp cá hồi và bí đỏ, xay nhuyễn, trộn vào cháo, thêm dầu oliu.

• Lợi ích: Cá hồi cung cấp 200mg canxi và vitamin D, bí đỏ bổ sung vitamin A, hỗ trợ nướu khỏe. 

Súp gà hạt sen nấm

Súp gà hạt sen nấm thơm ngon, dễ nuốt, cung cấp protein và kẽm, giúp bé giảm biếng ăn.

• Nguyên liệu: 30g thịt gà, 20g hạt sen, 10g nấm rơm, 10g cà rốt, bột bắp.

• Cách làm: Hấp gà và hạt sen, xay nhuyễn, nấu súp với nấm và cà rốt băm nhỏ, thêm bột bắp tạo độ sệt.

• Lợi ích: Gà cung cấp 7g protein, hạt sen và nấm bổ sung kẽm, cải thiện vị giác. 

Cháo yến mạch phô mai + trứng

Cháo yến mạch phô mai kết hợp trứng là món ăn mềm, giàu canxi và protein, hỗ trợ bé 1 tuổi mọc răng ăn gì tốt.

• Nguyên liệu: 30g yến mạch, 1 lòng đỏ trứng, 10g phô mai, 100ml sữa tươi.

• Cách làm: Nấu yến mạch với nước, đánh tan lòng đỏ trứng, trộn vào cháo, thêm phô mai và sữa, khuấy đều.

• Lợi ích: Phô mai cung cấp 150mg canxi, trứng bổ sung protein, giúp răng mọc chắc khỏe. 

Cháo thịt bò cải bó xôi

Cháo thịt bò cải bó xôi giàu kẽm và vitamin C, giúp bé ăn ngon miệng và hỗ trợ nướu khỏe.

• Nguyên liệu: 30g gạo, 30g thịt bò, 20g cải bó xôi, 5ml dầu mè.

• Cách làm: Nấu cháo loãng, xay nhuyễn thịt bò và cải bó xôi, trộn vào cháo, thêm dầu mè.

• Lợi ích: Thịt bò cung cấp 1mg kẽm, cải bó xôi bổ sung vitamin C, giảm sưng nướu.

Sinh tố bơ chuối sữa

Sinh tố bơ chuối sữa là bữa phụ mát, dễ uống, giàu vitamin A và canxi, hỗ trợ chăm sóc dinh dưỡng khi mọc răng.

• Nguyên liệu: 50g bơ, 30g chuối, 100ml sữa tươi, 5g đường.

• Cách làm: Xay nhuyễn bơ và chuối, trộn với sữa, thêm ít đường, để mát trước khi cho bé uống.

• Lợi ích: Bơ cung cấp vitamin A, chuối bổ sung vitamin C, sữa thêm canxi, làm dịu nướu.

Sữa chua + trái cây mềm (xoài chín, dưa lưới)

Sữa chua kết hợp trái cây mềm là món tráng miệng lý tưởng, giúp bé mọc răng thoải mái và bổ sung vi chất.

• Nguyên liệu: 100g sữa chua, 30g xoài chín hoặc dưa lưới.

• Cách làm: Cắt nhỏ xoài/dưa lưới, trộn với sữa chua, để mát 10 phút trước khi cho bé ăn.

• Lợi ích: Sữa chua cung cấp 120mg canxi, xoài/dưa lưới bổ sung vitamin C, làm mát nướu.

•  

>>> Có thể bạn quan tâm:

• Hướng dẫn cách cho trẻ ăn đúng cách trong bữa ăn gia đình

• Thế nào là ăn uống điều độ? Ảnh hưởng từ bữa ăn không đúng cách

• Những loại thực phẩm dinh dưỡng dành cho trẻ nhỏ mà bạn nên biết

Nguồn trích dẫn: 

Long Châu. (2024, August 27). Vì sao bé mọc răng bỏ ăn? Cách giúp bé ăn ngon miệng. Long Châu. https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/vi-sao-be-moc-rang-bo-an-cach-giup-be-an-ngon-mieng.html

Long Châu. (2024, August 31). Trẻ biếng ăn khi mọc răng: Làm thế nào để cải thiện? Long Châu. https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/tre-bieng-an-khi-moc-rang-lam-the-nao-de-cai-thien.html

Medlatec. (2021, June 21). Góc tư vấn: Thực phẩm tốt giúp trẻ mọc răng mà vẫn đảm bảo sức khỏe. Medlatec. https://medlatec.vn/tin-tuc/goc-tu-van-thuc-pham-tot-giup-tre-moc-rang-ma-van-dam-bao-suc-khoe-s51-n23003

Vinmec. (2024, July 22). Bé mọc răng bỏ ăn bao lâu? Vinmec. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/be-moc-rang-bo-bao-lau-vi

Vinmec. (2024, July 22). Cách chăm sóc trẻ mọc răng, biếng ăn. Vinmec. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/cach-cham-soc-tre-moc-rang-bieng-an-vi

Vinmec. (2024, July 22). Trẻ mọc răng biếng ăn bao lâu sẽ hết? Vinmec. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/tre-moc-rang-bieng-bao-lau-se-het-vi