Giai đoạn bé tập đi là thời điểm vàng để phát triển thể chất, trí não, và kỹ năng vận động. Những bước đi chập chững đánh dấu sự tự lập, đòi hỏi cơ thể bé đủ năng lượng, xương chắc khỏe, cơ bắp linh hoạt. Tuy nhiên, bé thường kén ăn, dễ thiếu vi chất, khiến mẹ lo lắng về chiều cao và cân nặng. Với chế độ dinh dưỡng khoa học, mẹ có thể giúp bé tập đi vững vàng, tăng trưởng tốt, xây dựng nền tảng khỏe mạnh cho tương lai. Bài viết này giải thích vì sao bé tập đi cần dinh dưỡng đặc biệt, cung cấp nguyên tắc chế độ ăn, lưu ý thói quen ăn uống, và gợi ý bổ sung vi chất để bé phát triển toàn diện.
Vì sao giai đoạn bé tập đi cần chế độ dinh dưỡng đặc biệt?
Giai đoạn bé tập đi là thời kỳ bé phát triển nhanh về thể chất và trí não, với nhu cầu dinh dưỡng cao hơn so với khi còn sơ sinh. Dưới đây là những lý do chính khiến mẹ cần chú trọng chế độ ăn cho bé, được giải thích chi tiết để mẹ hiểu rõ:
-
Tăng trưởng vượt bậc: Bé cần năng lượng cao và thực đơn đa dạng, giàu protein, canxi, và vitamin để hỗ trợ tăng cân và chiều cao nhanh chóng.
-
Phát triển xương và cơ bắp: Canxi và vitamin D cần thiết để xương chắc khỏe, giúp bé bước đi vững vàng. Protein từ thịt, cá, trứng hỗ trợ cơ bắp phát triển, tăng khả năng vận động.
-
Hoàn thiện trí não: DHA, omega-3, và sắt từ cá, trứng, rau xanh thúc đẩy phát triển não bộ, giúp bé học hỏi nhanh và phản xạ tốt.
-
Hệ tiêu hóa nhạy cảm: Dạ dày bé còn nhỏ, khả năng tiêu hóa thức ăn thô hạn chế. Thực đơn cần mềm, dễ tiêu, nhưng đủ các nhóm chất (tinh bột, đạm, béo, vitamin) để tránh suy dinh dưỡng.
-
Hình thành thói quen ăn uống: Bé bắt chước cha mẹ, định hình sở thích ăn uống lâu dài. Giới thiệu đa dạng thực phẩm giúp bé tránh kén ăn trong tương lai.
Giai đoạn bé tập đi là “thời gian vàng” (1000 ngày đầu đời) để mẹ xây dựng nền tảng sức khỏe cho bé. Một chế độ dinh dưỡng cân bằng không chỉ giúp bé tập đi khỏe mạnh mà còn hỗ trợ bé tập đi tăng chiều cao và cân nặng, giảm nguy cơ suy dinh dưỡng.
Thực đơn đa dạng giúp bé tập đi ăn ngon, phát triển toàn diện.
Nguyên tắc dinh dưỡng cho bé tập đi
Để đảm bảo bé phát triển khỏe mạnh, mẹ cần áp dụng các nguyên tắc dinh dưỡng khoa học, phù hợp với nhu cầu và khả năng tiêu hóa của bé tập đi. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng, kèm giải thích chi tiết và mẹo thực hiện:
Đảm bảo đủ 4 nhóm chất mỗi bữa
Một bữa ăn cân bằng với 4 nhóm chất (tinh bột, đạm, chất béo, vitamin/khoáng chất) là nền tảng để bé có đủ năng lượng và vi chất phát triển. Tinh bột (cơm, cháo) cung cấp năng lượng; đạm (thịt, cá) xây dựng cơ bắp; chất béo (dầu, bơ) hỗ trợ não bộ; vitamin/khoáng chất (rau, trái cây) tăng đề kháng. Thiếu bất kỳ nhóm nào cũng ảnh hưởng đến tăng trưởng.
Cách thực hiện:
-
Mỗi bữa chính gồm: 1 phần tinh bột (cháo, cơm nát), 1 phần đạm (thịt bò, cá), 1 phần rau củ (bí đỏ, cà rốt), và 5ml dầu ăn.
-
Bữa phụ: Sữa chua, trái cây (chuối, bơ) hoặc bánh quy bổ sung canxi, vitamin.
-
Đổi món thường xuyên (3–4 món/tuần) để bé không chán.
Tăng dần độ thô – tập nhai chủ động
Giai đoạn bé tập đi là thời điểm lý tưởng để bé học nhai, giúp phát triển cơ hàm và răng, đồng thời kích thích vị giác. Thức ăn thô (cơm nát, rau băm) khuyến khích bé nhai, cải thiện phản xạ nuốt, và chuẩn bị cho chế độ ăn người lớn. Bé chỉ ăn cháo xay mịn dễ lười nhai, dẫn đến chậm nói hoặc yếu hàm.
Cách thực hiện:
-
Bé 12–18 tháng: Cháo xay thô, rau băm nhỏ, thịt xé sợi.
-
Bé 18–24 tháng: Cơm nát, thịt băm, rau cắt nhỏ.
-
Bé 2–3 tuổi: Cơm mềm, thịt thái miếng nhỏ, rau luộc cắt khúc.
-
Cho bé cầm thức ăn (cà rốt luộc, chuối) để tập nhai và tăng hứng thú.
Bổ sung đúng vi chất phát triển xương, cơ, não
Vi chất cần thiết cho bé tập đi như canxi, vitamin D, sắt, kẽm, và DHA là chìa khóa để bé tăng chiều cao, cân nặng, và trí thông minh.
Vi chất quan trọng:
-
Canxi (700mg/ngày): Xây dựng xương, răng. Có trong sữa, phô mai, cá hồi. Ví dụ, 100g sữa chua cung cấp 120mg canxi.
-
Vitamin D: Hỗ trợ hấp thu canxi. Có trong cá béo, trứng, ánh nắng (15 phút/ngày).
-
Sắt (7mg/ngày): Tăng cường máu, hỗ trợ não bộ. Có trong thịt bò, rau bina.
-
Kẽm: Cải thiện vị giác, tăng trưởng. Có trong tôm, đậu.
-
DHA/Omega-3: Phát triển não, mắt. Có trong cá hồi, hạt óc chó.
Thực phẩm ưu tiên:
-
Sữa và chế phẩm (sữa chua, phô mai): Canxi, vitamin D.
-
Hải sản (cá hồi, tôm): Canxi, DHA, kẽm.
-
Rau xanh (bông cải, cải bó xôi): Sắt, vitamin C.
-
Trái cây (chuối, bơ): Kali, vitamin B6.
Lưu ý về thói quen ăn uống cho bé tập đi
Hình thành thói quen ăn uống lành mạnh trong giai đoạn bé tập đi không chỉ giúp bé ăn ngon mà còn xây dựng thái độ tích cực với thức ăn suốt đời. Dưới đây là những lưu ý quan trọng, kèm giải thích và mẹo thực hiện:
-
Không ép ăn – cho bé ngồi ghế ăn riêng: Ép ăn có thể gây sợ hãi, dẫn đến biếng ăn tâm lý. Ghế ăn riêng giúp bé tập trung và cảm thấy độc lập, khuyến khích hứng thú với bữa ăn
-
Tập thói quen ăn đúng giờ: Ăn đúng giờ với các bữa chính và phụ giúp bé đói đúng lúc, tăng cảm giác ngon miệng và hình thành nhịp sinh học ổn định.
-
Cho bé cầm nắm món ăn đơn giản: Việc tự cầm thức ăn khuyến khích bé khám phá, tăng sự tự lập và hứng thú với việc ăn uống.
-
Quan sát dấu hiệu dị ứng khi giới thiệu món mới: Bé có thể nhạy cảm với một số thực phẩm mới, vì vậy cần theo dõi cẩn thận để đảm bảo an toàn khi thêm món vào thực đơn.
-
Kiên nhẫn khi giới thiệu món mới: Bé cần thời gian để làm quen với hương vị mới, nên tiếp tục giới thiệu món mới một cách nhẹ nhàng để bé dần chấp nhận.
Bé tập đi ăn trên ghế riêng, hình thành thói quen ăn uống tốt
Bổ sung dinh dưỡng cho bé tập đi
Khi bé tập đi kén ăn hoặc không nhận đủ vi chất từ bữa chính, bổ sung dinh dưỡng qua sữa, chế phẩm sữa, hoặc bữa phụ là giải pháp hiệu quả để đảm bảo bé phát triển toàn diện.
Bổ sung dinh dưỡng qua sữa, chế phẩm sữa, hoặc bữa phụ trong giai đoạn bé tập đi mang lại nhiều lợi ích thiết yếu. Sữa và các sản phẩm từ sữa cung cấp canxi, vitamin D, và protein, hỗ trợ phát triển xương, cơ bắp, và não bộ. Bữa phụ giàu vi chất như sinh tố trái cây, sữa chua, hoặc bánh quy bổ sung sắt, kẽm, giúp bé ăn ngon miệng, tăng cân, và cải thiện sức đề kháng. Ngoài ra, lợi khuẩn từ sữa chua còn hỗ trợ tiêu hóa, giảm táo bón, giúp bé hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, đảm bảo phát triển toàn diện.
Sữa Nutifood GrowPLUS+ Vị Trái Cây được phát triển bởi các chuyên gia dinh dưỡng châu Âu, mang đến công thức độc đáo phù hợp với thể trạng và nhu cầu dinh dưỡng đặc thù của trẻ em cùng hương vị thơm ngon từ trái cây thật. Với những thành phần vượt trội, sản phẩm này giúp bé phát triển chiều cao, cân nặng và sức khỏe một cách toàn diện:
-
Nutifood GrowPLUS+ Vị Dâu Sữa sẽ bổ sung Lysin kết hợp hoạt chất Arginin và Kẽm để giúp bé ăn ngon miệng. Từ đó hỗ trợ bé tăng cân nhanh chóng hơn.
-
Nutifood GrowPLUS+ Vị Chuối Sữa chứa tỷ lệ canxi và phốt-pho hợp lý, bên cạnh vitamin D3, K2 và Agrinin, tạo dựng nên nền tảng quan trọng giúp hỗ trợ phát triển chiều cao cho trẻ.
-
Sản phẩm còn chứa Prebiotics kép 2’-FL HMO và FOS/Inulin giúp hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ đường tiêu hóa và giúp bé hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.
Nutifood GrowPLUS+ Vị trái cây thơm ngon cho bé tha hồ lựa chọn
Giai đoạn bé tập đi là thời điểm quan trọng để mẹ xây dựng nền tảng sức khỏe cho bé thông qua chế độ dinh dưỡng khoa học. Với thực đơn đủ 4 nhóm chất, tăng dần độ thô, bổ sung vi chất, và thói quen ăn uống lành mạnh, bé sẽ vững bước đầu đời, tăng chiều cao và cân nặng tốt, khỏe mạnh từ bên trong!
>>> Có thể bạn quan tâm:
-
Cách chọn giày cho trẻ tập đi giúp bé bước thoải mái và vững vàng
-
Những loại thực phẩm dinh dưỡng dành cho trẻ nhỏ mà bạn nên biết
Nguồn trích dẫn:
Bác sĩ Phạm Thị Mỹ Anh. (2021, October 11). Nên cho trẻ suy dinh dưỡng ăn thế nào? 5 quy tắc bố mẹ cần biết. YouMed. https://youmed.vn/tin-tuc/nen-cho-tre-suy-dinh-duong-an-nhu-the-nao/
Hello Bacsi. (2017, September 14). 4 nhóm thực phẩm thiết yếu cho trẻ mới tập đi • Hello Bacsi. Hello Bacsi. https://hellobacsi.com/nuoi-day-con/be-0-1-tuoi/4-nhom-thuc-pham-cho-tre-tap-di/
