Mục lục
11/03/2025

Phương pháp Ellyn Satter – Giúp trẻ tự nguyện ăn uống không ép buộc

Trong hành trình nuôi dạy trẻ nhỏ, một trong những thách thức lớn mà nhiều bậc phụ huynh phải đối mặt chính là tình trạng biếng ăn của trẻ. Việc ép buộc trẻ ăn đôi khi lại phản tác dụng, làm cho các bé cảm thấy căng thẳng và không thoải mái trong mỗi bữa ăn. Để giải quyết vấn đề này, phương pháp Ellyn Satter ra đời như một giải pháp toàn diện, giúp trẻ tự nguyện tham gia vào việc ăn uống mà không cần sự ép buộc từ phía cha mẹ. 

Phương pháp Ellyn Satter là gì?

Phương pháp Ellyn Satter là một cách thức nuôi dạy trẻ liên quan đến việc ăn uống và hình thành thói quen ăn uống lành mạnh. Được phát triển bởi Ellyn Satter - một chuyên gia dinh dưỡng và tâm lý học, nổi tiếng với các nghiên cứu về hành vi ăn uống của trẻ em và các vấn đề liên quan đến gia đình.

Nguyên tắc “phân chia trách nhiệm” trong ăn uống theo phương pháp Ellyn Satter

Cốt lõi của phương pháp Ellyn Satter - Cách khắc phục trẻ biếng ăn hiệu quả này là tạo ra một môi trường ăn uống tích cực. Phương pháp này nhấn mạnh đến việc phân chia trách nhiệm giữa cha mẹ và trẻ em trong quá trình ăn uống:

Trách nhiệm của cha/ mẹ - người chăm sóc

  • Cung cấp thực phẩm: Cha mẹ có trách nhiệm chọn lựa thực phẩm an toàn, bổ dưỡng và đa dạng cho bữa ăn của trẻ. Vì việc lựa chọn thực phẩm phù hợp với độ tuổi và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ là rất quan trọng.

  • Thiết lập thói quen ăn uống: Nên đặt giờ ăn cố định và xây dựng thói quen cho trẻ tự ý thức khi đến các bữa chính và bữa phụ trong ngày. Đồng thời cũng hãy tạo ra sự cân bằng giữa các bữa ăn và các loại thực phẩm đa dạng khác nhau trong chế độ ăn uống để tránh tạo cảm giác nhàm chán.

  • Tạo môi trường ăn uống tích cực: Luôn đảm bảo không khí bữa ăn vui vẻ, thoải mái, không có sự căng thẳng và áp lực. Các thành viên trong gia đình sẽ cùng ngồi ăn chung để tạo nên sự gắn kết và thói quen ăn uống lý tưởng.

  • Tránh ép buộc trẻ ăn: Hãy thấu hiểu và tôn trọng ý thích của trẻ, không nên có tư tưởng ép buộc. 

Trách nhiệm của trẻ

  • Quyết định ăn gì: Với phương pháp tuyệt vời này, các bé sẽ không cần quá mặc định vào việc “Trẻ biếng ăn nên bổ sung gì sẽ tốt cho bản thân?”. Con trẻ sẽ được phép lựa chọn những thực phẩm mà chúng muốn ăn từ gợi ý của cha mẹ.

  • Điều chỉnh cơn đói và no: Trẻ sẽ có trách nhiệm lắng nghe tín hiệu cơ thể của mình để biết khi nào cảm thấy đói/no. Điều này sẽ giúp trẻ phát triển khả năng tự kiểm soát và đánh giá nhu cầu bản thân một cách hoàn thiện hơn trong tương lai.

  • Tham gia vào quá trình chuẩn bị bữa ăn: Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia vào việc chuẩn bị bữa ăn, bao gồm: lựa chọn thực phẩm từ siêu thị, giúp cha mẹ nấu ăn hay bày trí bàn ăn,.. Đây cũng được xem là một giải pháp cho trẻ biếng ăn khá hoàn hảo. Vì điều này sẽ giúp trẻ cảm thấy có trách nhiệm, học được cách biết ơn hơn với những kết quả chúng đã tạo ra và đang có được.

Khuyến khích trẻ tham gia vào việc chuẩn bị thực phẩm và bữa ăn

Vì sao phương pháp Ellyn Satter hiệu quả với trẻ biếng ăn?

Phương pháp Ellyn Satter thường tập trung vào việc tạo ra một môi trường ăn uống tích cực, giảm thiểu áp lực và khuyến khích trẻ phát triển thói quen ăn uống lành mạnh. Nên sẽ  mang đến sự hiệu quả tuyệt vời đối với các bé lười ăn.

Xóa bỏ áp lực “phải ăn”

Áp lực từ cha mẹ thường khiến trẻ cảm thấy lo âu và chống đối với việc ăn uống. Trong khi những áp lực vô hình này có thể dẫn đến sự phản kháng và làm tăng tính biếng ăn ở trẻ lên gấp nhiều lần.

Phương pháp Ellyn Satter khuyến khích cha mẹ không ép buộc trẻ ăn, qua đó giúp trẻ cảm thấy được tự do và giảm bớt căng thẳng mỗi khi đến bữa ăn hơn. Khi không còn áp lực, trẻ sẽ dễ dàng hóa trong việc trải nghiệm và thưởng thức các món ăn mới. Từ đó tiếp nhận được nhiều nguồn thực phẩm dinh dưỡng hơn.

Giúp trẻ nhận diện cơn đói và no của bản thân

Phương pháp Ellyn Satter khuyến khích trẻ chú ý đến cảm giác đói và no, từ đó giúp trẻ phát triển khả năng tự điều chỉnh thói quen ăn uống của mình. Trẻ sẽ học được cách lắng nghe cơ thể và hiểu rằng cảm giác đói và no là những tín hiệu tự nhiên. Khi trẻ biết nhận diện và đáp ứng đúng cơn đói của mình, chúng sẽ có xu hướng ăn uống một cách cân bằng và lành mạnh hơn.

Tăng khả năng hợp tác và tự giác khi ăn

Trẻ sẽ trở nên hợp tác hơn khi chúng cảm thấy có quyền quyết định và được lắng nghe trong vấn đề ăn uống. Việc cho trẻ tham gia vào quá trình lựa chọn món ăn hoặc chuẩn bị bữa ăn có thể nâng cao mức độ tự giác và khơi gợi hứng thú mỗi khi đến bữa ăn ở trẻ.

Phương pháp Ellyn Satter còn giúp các bé hiểu rằng việc ăn uống là trách nhiệm của chính bản thân chúng, từ đó giúp các bé chủ động hơn trong việc tự khám phá thực phẩm.

Tăng khả năng hợp tác và tự giác khi ăn

Tạo môi trường ăn uống tích cực

Phương pháp Ellyn Satter nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo ra một không khí ấm cúng và thoải mái trong bữa ăn. Một môi trường tích cực sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái và dễ dàng hơn trong quá trình ăn uống. Chính vì vậy, bữa ăn chung của gia đình không chỉ là cơ hội để “lấp đầy dạ dày” mà còn là dịp giúp nâng cao sự gắn kết và giao tiếp giữa các thành viên. Khi trẻ cảm thấy thoải mái và vui vẻ trong không khí bữa ăn, chúng sẽ có xu hướng ăn uống tốt hơn và ít biếng ăn hơn.

Cách áp dụng phương pháp Ellyn Satter tại nhà

Việc áp dụng phương pháp Ellyn Satter tại nhà sẽ hỗ trợ bé phát triển thói quen ăn uống lành mạnh lâu dài trong tương lai. Vậy thì đâu sẽ là cách áp dụng phương pháp hoàn hảo này tại nhà?

Cha mẹ chịu trách nhiệm

Lên thực đơn bữa ăn đủ dinh dưỡng, đa dạng món:

  • Cha mẹ cần phác thảo thực đơn với sự đa dạng về món ăn, đảm bảo yếu tố dinh dưỡng cho trẻ, bao gồm các nhóm thực phẩm chính: protein, tinh bột, rau củ, trái cây và ngũ cốc.

  • Nên lựa chọn ít nhất một món ăn mà trẻ yêu thích để bổ sung vào danh sách món ăn gợi ý cho bé nhằm khuyến khích sự hứng thú và tạo động lực cho trẻ tham gia bữa ăn.

Cho bé ăn đúng bữa, có lịch sinh hoạt rõ ràng:

  • Hãy thiết lập thói quen giờ ăn cố định với 3 bữa chính và 2 bữa phụ để trẻ có thể dự đoán và chuẩn bị tâm lý trước cho mỗi bữa ăn.

  • Cha mẹ nên cân nhắc việc bổ sung thêm các loại sữa công thức cải tiến cho bé trong những bữa ăn phụ. Trong số các lựa chọn về sữa dinh dưỡng, Nutifood GrowPLUS+ Biếng Ăn có thể sẽ là một sự lựa chọn phù hợp cho trẻ biếng ăn, giúp bổ sung năng lượng và dinh dưỡng cần thiết cho con trẻ. Sản phẩm được nghiên cứu và phát triển bởi Viện Nghiên Cứu Dinh Dưỡng Nutifood Thuỵ Điển - NNRIS là lựa chọn phù hợp cho những trẻ biếng ăn, chậm lớn. Hãy cùng điểm qua một vài ưu điểm nổi bật của dòng sản phẩm này:

  • Hỗ trợ kích thích ngon miệng: Thành phần Lysine, Vitamin nhóm B, Sắt và Kẽm hỗ trợ kích thích trẻ ăn ngon miệng và cải thiện tình trạng biếng ăn.

  • Hỗ trợ tăng cân: Lysine kết hợp Sắt, Kẽm góp phần cải thiện tình trạng dinh dưỡng do biếng ăn ở trẻ, giúp trẻ tăng cân hiệu quả.

  • Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng: Hệ Prebiotic kép 2’-FL HMO(2) và FOS/ Inulin kết hợp Selen và một số Vitamin A, E, C giúp hỗ trợ tăng sức đề kháng, bảo vệ trẻ khỏe mạnh. 

  • Hỗ trợ tiêu hóa tốt: Chất xơ hòa tan FOS, Inulin giúp cải thiện hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa.

  • Hỗ trợ tăng chiều cao tối ưu: Vitamin D3, Calci và Kẽm giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ phát triển chiều cao.

Sữa Nutifood Grow PLUS Biếng Ăn giúp trẻ tăng cân tăng chiều cao tốt

Bố trí nơi ăn uống cố định:

  • Tạo một không gian ăn uống cố định, tách biệt với các hoạt động vui chơi,  xem TV, nhằm tăng tính tập trung mỗi khi đến bữa ăn, tránh việc bé bị xao nhãng trong quá trình ăn uống.

  • Hãy bố trí bàn ăn thoải mái, đẹp mắt, giúp kích thích sự yêu thích của bé.

  • Tạo điều kiện cho các thành viên trong gia đình quây quần đầy đủ bên nhau trong bữa ăn sẽ mang đến cho bé cảm giác kết nối và gắn bó hơn. Từ đó thúc đẩy động lực khiến bé yêu thích giờ ăn trong ngày hơn.

Trẻ được quyền

Trẻ hoàn toàn sẽ có quyền chọn lựa rằng có muốn ăn món đó hay không. Sự tôn trọng này từ cha mẹ sẽ giúp trẻ cảm thấy bản thân có quyền quyết định về việc ăn uống của mình. Từ đó tự chủ hơn và có cơ hội để khám phá cũng như tìm hiểu về sở thích cá nhân của mình nhiều hơn.

Ngoài ra, trẻ cũng sẽ được tự quyết định nhu cầu ăn uống của bản thân trong mỗi bữa ăn là ít hay nhiều. Vì phương pháp Ellyn Satter luôn khuyến khích trẻ có quyền ăn theo nhu cầu thực sự thay vì bị ép buộc phải ăn hết khẩu phần hay phải ăn theo yêu cầu từ cha mẹ. Khi trẻ tự quyết định lượng thức ăn mà chúng muốn tiêu thụ, các bé sẽ cảm thấy tự lập hơn và từ đó nâng cao sự thoải mái, tạo nên thói quen ăn uống lành mạnh trong tương lai.

Trong bối cảnh ngày càng nhiều gia đình gặp phải tình trạng biếng ăn ở trẻ, phương pháp Ellyn Satter nổi lên như một giải pháp hiệu quả và nhân văn. Quyết định áp dụng những nguyên tắc của Ellyn Satter một cách kiên nhẫn và nhất quán, quý phụ huynh sẽ có thể góp phần nuôi dưỡng những thói quen ăn uống lành mạnh cho con trẻ. Từ đó tạo nền tảng vững chắc cho sức khỏe và dinh dưỡng của trẻ trong tương lai.

>>> Có thể bạn quan tâm

Nguồn tham khảo: 

ESI. Raise a healthy child who is a joy to feed https://www.ellynsatterinstitute.org/how-to-feed/the-division-of-responsibility-in-feeding/

My Serenity kids. Division of Responsibility: A parent's  guide to feeding https://myserenitykids.com/blogs/news/division-of-responsibility?srsltid=AfmBOorlQSIY1VDyTw46Mn3VN9dXLnbQ9LAICN6qIex4UJDTdabo7cfi

Thrive. The Division of Responsibility in Feeding https://thrive.psu.edu/blog/the-division-of-responsibility/