Canxi photpho là bộ đôi khoáng chất thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hệ xương chắc khỏe và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ. Đặc biệt, trong giai đoạn trẻ em và thiếu niên, việc bổ sung đầy đủ canxi photpho không chỉ giúp xương chắc khỏe ở trẻ mà còn tạo nền tảng cho phát triển chiều cao nhờ dinh dưỡng. Bài viết này sẽ chia sẻ vai trò của canxi và phốt pho, cách kết hợp hai khoáng chất này hiệu quả, và gợi ý các thực phẩm giàu canxi photpho để mẹ dễ dàng bổ sung vào thực đơn hàng ngày, giúp bé yêu khỏe mạnh, cao lớn vượt trội.

Vai trò của Canxi Photpho trong sự phát triển của trẻ

Canxi photpho là hai khoáng chất không thể thiếu trong quá trình phát triển của trẻ, đặc biệt trong việc hình thành và duy trì hệ xương, răng chắc khỏe. Dưới đây là các vai trò quan trọng của canxi photpho:

• Xây dựng xương và răng chắc khỏe: Canxi chiếm 99% trong xương và răng, trong khi phốt pho tham gia vào quá trình khoáng hóa, giúp xương cứng cáp và bền vững. 

• Ngăn ngừa còi xương: Thiếu canxi photpho có thể gây còi xương, dẫn đến xương mềm, chân vòng kiềng, hoặc chậm phát triển. 

• Hỗ trợ phát triển chiều cao: Canxi photpho kết hợp với vitamin D giúp tăng mật độ xương, hỗ trợ phát triển chiều cao nhờ dinh dưỡng. 

• Tăng cường sức khỏe cơ bắp và thần kinh: Canxi hỗ trợ co cơ và truyền tín hiệu thần kinh, trong khi phốt pho cung cấp năng lượng cho hoạt động cơ bắp.

• Duy trì sức khỏe tim mạch: Canxi giúp tim co bóp hiệu quả, còn phốt pho hỗ trợ chuyển hóa năng lượng, đảm bảo tim khỏe mạnh.

• Tăng cường miễn dịch: Phốt pho góp phần vào quá trình chuyển hóa dinh dưỡng, hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp trẻ ít ốm vặt. 

Vai trò của canxi và phốt pho giúp trẻ phát triển xương và răng khỏe mạnh

Kết hợp Canxi Photpho sao cho đúng?

Để canxi photpho phát huy tối đa hiệu quả, mẹ cần biết cách bổ sung đúng cách, đảm bảo tỷ lệ hợp lý và kết hợp các yếu tố hỗ trợ hấp thu. Dưới đây là 3 nguyên tắc quan trọng, được giải thích chi tiết để mẹ dễ áp dụng:

Đảm bảo tỷ lệ 2:1 (Canxi : Phốt pho)

Tỷ lệ canxi photpho lý tưởng là 2:1 để đảm bảo cả hai khoáng chất được hấp thu và sử dụng hiệu quả, giúp xương chắc khỏe ở trẻ.

• Lý do: Canxi và phốt pho hoạt động cùng nhau trong quá trình khoáng hóa xương. Nếu tỷ lệ mất cân đối (quá nhiều phốt pho hoặc thiếu canxi), cơ thể khó hấp thu canxi, dẫn đến xương yếu hoặc còi xương. 

• Cách thực hiện:

  • Bé 1–3 tuổi: Cần 700mg canxi và 460mg phốt pho/ngày (tỷ lệ ~1.5–2:1). 

  • Bé 9–18 tuổi: Cần 1.300mg canxi và 700mg phốt pho/ngày. 

  • Chọn thực phẩm cân bằng cả hai khoáng chất (sữa, cá, đậu phụ).

Bổ sung vitamin D – yếu tố giúp hấp thu cả hai hiệu quả hơn

Vitamin D là “chất xúc tác” giúp cơ thể hấp thu canxi photpho hiệu quả hơn, đặc biệt trong quá trình phát triển xương và răng.

• Lý do: Vitamin D tăng hấp thu canxi và phốt pho ở ruột, đồng thời điều hòa nồng độ canxi trong máu. Thiếu vitamin D, trẻ có thể bị còi xương dù ăn đủ canxi photpho.

• Cách thực hiện:

  • Bé dưới 12 tháng: Cần 400 IU vitamin D/ngày. 

  • Bé 1–18 tuổi: Cần 600 IU vitamin D/ngày.

  • Kết hợp thực phẩm giàu vitamin D (cá béo, trứng) và phơi nắng sáng (7–9h, 10–15 phút).

Vitamin D là “chất xúc tác” giúp cơ thể hấp thu canxi photpho hiệu quả hơn

Hạn chế đồ ăn chứa phosphate vô cơ (cola, đồ chế biến sẵn)

Thực phẩm chứa phosphate vô cơ (nước ngọt, xúc xích, đồ chiên) có thể làm mất cân bằng tỷ lệ canxi photpho, ảnh hưởng đến sức khỏe xương.

• Lý do: Phosphate vô cơ làm tăng nồng độ phốt pho trong máu, gây ức chế hấp thu canxi, dẫn đến xương yếu hoặc loãng xương. 

• Cách thực hiện:

  • Hạn chế nước ngọt, đồ chiên, thực phẩm chế biến sẵn (xúc xích, chả lụa)

  • Ưu tiên thực phẩm tự nhiên giàu phốt pho trong thực phẩm (cá, trứng, đậu).

  • Theo dõi chế độ ăn, đảm bảo phốt pho từ thực phẩm tự nhiên không vượt quá 1.000mg/ngày ở trẻ 1–8 tuổi.

Nguồn thực phẩm giàu Canxi và Phốt pho nên bổ sung cho trẻ

Để bổ sung canxi cho bé và phốt pho hiệu quả, mẹ cần đa dạng thực đơn với các thực phẩm tự nhiên, dễ chế biến, và phù hợp với trẻ. Dưới đây là các nguồn thực phẩm giàu canxi photpho, kèm gợi ý món ăn đơn giản:

Cá nhỏ ăn cả xương

Cá nhỏ (cá mòi, cá cơm) là nguồn thực phẩm tuyệt vời, cung cấp cả canxi photpho và vitamin D, hỗ trợ xương chắc khỏe ở trẻ.

• Lợi ích: 100g cá mòi cung cấp 400mg canxi và 200mg phốt pho, giúp tăng mật độ xương. Xương cá nhỏ mềm, dễ tiêu, phù hợp cho trẻ.

• Gợi ý món:

  • Cá mòi sốt cà: Nấu 50g cá mòi với cà chua, ăn với cơm. 

  • Cá cơm chiên giòn: Chiên 30g cá cơm với dầu ô liu, ăn kèm rau luộc. 

  • Cách làm: Chọn cá tươi, rửa sạch, nấu chín kỹ. Xay nhuyễn cho bé dưới 2 tuổi để tránh hóc.

Trứng gà

Trứng gà là thực phẩm giàu phốt pho, đồng thời cung cấp canxi, protein và vitamin D, hỗ trợ phát triển chiều cao nhờ dinh dưỡng.

• Lợi ích: 1 quả trứng gà (50g) cung cấp 25mg canxi, 90mg phốt pho, và 40 IU vitamin D, giúp xương và răng chắc khỏe.

• Gợi ý món:

  • Trứng luộc: Luộc 1 quả trứng, cắt nhỏ, trộn với khoai lang nghiền. 

  • Trứng hấp sữa: Hấp 1 quả trứng với 50ml sữa công thức. 

  • Cách làm: Nấu chín kỹ, tránh trứng sống. Kết hợp rau củ để tăng chất xơ.

Trứng gà là thực phẩm giàu phốt pho, đồng thời cung cấp canxi

Hạt (chia, mè, hạnh nhân)

Hạt chia, mè, và hạnh nhân là nguồn thực phẩm giàu canxi photpho, cung cấp chất béo lành mạnh và vi chất, hỗ trợ xương và trí não.

• Lợi ích: 28g hạnh nhân cung cấp 75mg canxi và 130mg phốt pho; 10g hạt mè cung cấp 100mg canxi. Hạt dễ chế biến, phù hợp mọi độ tuổi.

• Gợi ý món:

  • Sữa hạt hạnh nhân: Ngâm 20g hạnh nhân, xay với 100ml nước, lọc bã. 

  • Hạt mè rắc cháo: Rắc 5g mè rang lên cháo thịt. 

  • Cách làm: Xay nhuyễn hoặc rang chín cho bé nhỏ. Kết hợp sữa, cháo để dễ ăn.

Sữa & sản phẩm sữa

Sữa và các sản phẩm từ sữa (sữa chua, phô mai) là nguồn canxi photpho hàng đầu, cung cấp canxi, phốt pho, và vitamin D, hỗ trợ xương chắc khỏe ở trẻ.

• Lợi ích: 200ml sữa cung cấp 300mg canxi và 200mg phốt pho; 100g sữa chua cung cấp 120mg canxi và lợi khuẩn, hỗ trợ tiêu hóa và xương.

• Gợi ý món:

  • Sữa chua trái cây: Trộn 100g sữa chua không đường với 30g chuối nghiền. 

  • Phô mai xiên rau củ: Xiên 10g phô mai với cà rốt luộc.

• Cách làm: Chọn sữa phù hợp độ tuổi, ít đường, bổ sung vitamin D. Kết hợp trái cây để tăng vị ngon.

Để hỗ trợ bé phát triển về chiều cao, cân nặng và sức khỏe, mẹ có thể bổ sung Nutifood GrowPLUS+ Vị Trái Cây. Đây là dòng sữa mới ra mắt của nhà Nutifood được nghiên cứu bởi các chuyên gia dinh dưỡng đến từ châu Âu, phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng và sự phát triển của trẻ em.

Sản phẩm không chỉ chứa hàm lượng kẽm phù hợp, giúp trẻ tăng cân tốt mà còn được bổ sung thêm vị dâu và chuối thơm ngon, dễ uống.

• Nutifood GrowPLUS+ Vị Dâu Sữa sẽ bổ sung Lysin kết hợp hoạt chất Arginin và Kẽm để giúp bé ăn ngon miệng. Từ đó hỗ trợ bé tăng cân.

• Nutifood GrowPLUS+ Vị Chuối chứa tỷ lệ canxi và phốt-pho hợp lý, bên cạnh vitamin D3, K2 và Agrinin, tạo dựng nên nền tảng quan trọng giúp hỗ trợ phát triển chiều cao cho trẻ.

• Sản phẩm còn chứa Prebiotics kép 2’-FL HMO và FOS/Inulin giúp hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ đường tiêu hóa và giúp bé hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.

Mẹ có thể cho bé uống GrowPLUS+ Vị Trái Cây 2-3 lần/ngày, vào các bữa phụ (sáng hoặc chiều) để bổ sung dinh dưỡng mà không ảnh hưởng đến bữa chính. Sản phẩm không chỉ là giải pháp hỗ trợ phát triển toàn diện mà còn giúp mẹ yên tâm về sức khỏe và sự phát triển của bé yêu.

Nutifood GrowPLUS+ Vị Trái Cây – Hỗ trợ bé tăng chiều cao, cân nặng, sức khỏe!

Đậu phụ, đậu nành

Đậu phụ và đậu nành là nguồn thực phẩm giàu canxi photpho, cung cấp protein thực vật và chất xơ, phù hợp cho trẻ không dung nạp sữa.

• Lợi ích: 100g đậu phụ cung cấp 350mg canxi và 100mg phốt pho, hỗ trợ xương và tiêu hóa. Đậu nành giàu isoflavone, tốt cho sức khỏe.

• Gợi ý món:

  • Đậu phụ hấp: Hấp 50g đậu phụ với 10g cá băm, ăn với cơm.

  • Sữa đậu nành: Xay 50g đậu nành với 200ml nước, đun sôi.

  • Cách làm: Chọn đậu tươi, chế biến nhạt, tránh gia vị mạnh. Xay nhuyễn cho bé nhỏ.

Thịt đỏ, nội tạng

Thịt đỏ và nội tạng (gan, tim) là nguồn phốt pho trong thực phẩm, cung cấp protein, sắt, và phốt pho, hỗ trợ xương và cơ bắp.

• Lợi ích: 100g thịt bò cung cấp 200mg phốt pho và 20mg canxi; 50g gan gà cung cấp 300mg phốt pho, hỗ trợ trí não và xương.

• Gợi ý món:

  • Thịt bò xay cháo: Nấu 30g thịt bò xay với cháo và rau cải. 

  • Gan xào rau: Xào 20g gan gà với bông cải xanh. 

  • Cách làm: Chọn thịt tươi, nấu chín kỹ, cắt nhỏ. 

Thực phẩm giàu photpho giúp trẻ phát triển xương chắc khỏe.

Canxi photpho là bộ đôi hoàn hảo, giúp trẻ xây dựng hệ xương chắc khỏe, ngăn ngừa còi xương, và hỗ trợ phát triển chiều cao nhờ dinh dưỡng. Bằng cách đảm bảo tỷ lệ 2:1, bổ sung vitamin D, hạn chế phosphate vô cơ, và đa dạng thực phẩm giàu canxi photpho (cá, trứng, sữa, đậu phụ, thịt), mẹ có thể giúp bé yêu phát triển vượt trội. Hãy bắt đầu xây dựng thực đơn khoa học ngay hôm nay để bé có nền tảng sức khỏe vững chắc, cao lớn khỏe mạnh!

>>> Có thể bạn quan tâm:

• Gợi ý những ý tưởng trang trí bữa ăn cho trẻ đẹp mắt và thu hút

• Lưu ý gì khi tập cho bé ăn rau củ quả mẹ bỉm không nên bỏ qua

• Hướng dẫn mẹ cách cho trẻ ăn sữa chua đúng và hiệu quả nhất

Nguồn trích dẫn: 

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. (2024, December 27). Trẻ bị còi xương uống thuốc gì hỗ trợ điều trị tốt, và an toàn? Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. https://tamanhhospital.vn/tre-bi-coi-xuong-uong-thuoc-gi/

Bệnh Viện Nhi Đồng Thành Phố. (2024, October 3). Tầm quan trọng của Vitamin D có được quan tâm đúng? Bệnh Viện Nhi Đồng Thành Phố. https://bvndtp.org.vn/tam-quan-trong-cua-vitamin-d-co-duoc-quan-tam-dung/

Bệnh viện Sản nhi Quảng Ninh. (2022, May 23). Vai trò của canxi đối với sự phát triển ở trẻ. Bệnh viện Sản nhi Quảng Ninh. https://sannhiquangninh.vn/vai-tro-cua-canxi-doi-voi-su-phat-trien-o-tre-em/