Trẻ nhẹ cân khiến nhiều cha mẹ lo lắng, nhưng nguyên nhân đằng sau không phải lúc nào cũng giống nhau. Có trẻ biếng ăn đơn thuần, nhưng cũng có trường hợp là dấu hiệu sớm của suy dinh dưỡng ở trẻ – một tình trạng cần được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời. Việc phân biệt đúng giúp cha mẹ lựa chọn cách chăm sóc phù hợp, hỗ trợ con phát triển khỏe mạnh và toàn diện hơn.

Suy dinh dưỡng ở trẻ là gì?

• Suy dinh dưỡng ở trẻ là tình trạng cơ thể không được cung cấp đủ năng lượng và các dưỡng chất thiết yếu. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ, cả về thể chất lẫn trí tuệ.

• Nguyên nhân thường gặp gồm: chế độ ăn không cân đối, khả năng hấp thu kém hoặc do các bệnh lý nền khiến trẻ không thể tận dụng tốt dinh dưỡng từ thực phẩm.

• Suy dinh dưỡng có thể chia làm 3 dạng:

• Thể nhẹ cân: cân nặng thấp hơn chuẩn theo độ tuổi.

• Thể thấp còi: chiều cao thấp hơn so với tuổi, phản ánh tình trạng thiếu dinh dưỡng kéo dài.

• Thể gầy còm: cân nặng thấp hơn so với chiều cao, biểu hiện của suy dinh dưỡng cấp tính.

• Suy dinh dưỡng ở trẻ có thể khiến hệ miễn dịch suy yếu. Trẻ dễ mắc bệnh, chậm phát triển về vận động, trí não và kỹ năng giao tiếp xã hội.

• Nếu không được phát hiện sớm và can thiệp đúng cách, các triệu chứng suy dinh dưỡng ở trẻ em có thể để lại hậu quả lâu dài. Điều này ảnh hưởng đến sức khỏe, tầm vóc và chất lượng sống của trẻ khi trưởng thành.

Trẻ suy dinh dưỡng thường chậm phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ

Dấu hiệu trẻ biếng ăn là gì?

Biếng ăn ở trẻ là tình trạng trẻ ăn ít, thường xuyên bỏ bữa, nhất là các bữa chính như sáng, trưa, tối. Trẻ có thể chỉ ăn vài muỗng rồi dừng, không cảm thấy đói, không hào hứng với giờ ăn dù đã đến giờ. Một số biểu hiện phổ biến bao gồm: ăn chậm, hay ngậm thức ăn, không chịu nhai hoặc nuốt; kén chọn món ăn, chỉ ăn những món quen thuộc và từ chối món mới; phản ứng tiêu cực như khóc, la hét, nôn ói khi bị ép ăn. Tình trạng này có thể khiến trẻ chậm tăng cân, nhưng không phải lúc nào cũng dẫn đến suy dinh dưỡng – điểm này dễ gây nhầm lẫn cho cha mẹ.

Trẻ biếng ăn thường ăn rất ít hoặc hay bỏ bữa

Phân biệt trẻ nhẹ cân do suy dinh dưỡng và biếng ăn

Điểm giống nhau

• Cả trẻ biếng ăn và trẻ bị suy dinh dưỡng đều có thể biểu hiện nhẹ cân, thậm chí biểu đồ tăng trưởng có cùng mức độ như nhau.

• Trẻ thường chậm tăng cân, không đạt chuẩn so với độ tuổi, khiến ba mẹ dễ nhầm lẫn hai tình trạng này.

• Nếu không xác định đúng nguyên nhân, cả hai trường hợp đều có thể dẫn đến ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Các tiêu chí đánh giá sự khác biệt

Nguyên nhân hình thành

• Biếng ăn: Chủ yếu do yếu tố tâm lý (sợ ăn, chán ăn), thói quen sinh hoạt không hợp lý hoặc sai lầm trong cách cho ăn.

• Suy dinh dưỡng ở trẻ: Có thể do biếng ăn kéo dài, chế độ ăn thiếu vi chất, kém hấp thu, hoặc liên quan đến bệnh lý nền như tiêu hóa, chuyển hóa.

Tình trạng cơ thể

• Trẻ biếng ăn: Nhẹ cân nhưng thường vẫn hoạt bát, nhanh nhẹn, không có dấu hiệu mệt mỏi quá mức.

• Trẻ bị suy dinh dưỡng: Cơ thể thường xanh xao, gầy yếu, ít năng lượng, da khô, tóc dễ rụng, chậm vận động hoặc phản xạ kém.

Chiều cao

• Biếng ăn: Chiều cao thường vẫn trong ngưỡng bình thường nếu tình trạng không kéo dài quá lâu.
  Suy dinh dưỡng ở trẻ: Chiều cao thường thấp hơn chuẩn do thiếu dưỡng chất kéo dài, biểu hiện rõ ở thể thấp còi.

Thái độ ăn uống

• Biếng ăn: Trẻ thường có phản ứng rõ rệt với giờ ăn như khóc, từ chối, la hét, hoặc chỉ ăn món ưa thích.

• Suy dinh dưỡng ở trẻ: Có thể không phản ứng mạnh với giờ ăn nhưng ăn rất ít, không thấy đói, hoặc ăn không ngon miệng.

Tần suất bệnh vặt

• Trẻ biếng ăn: Dễ ốm khi thời tiết thay đổi nhưng thường phục hồi nhanh nếu được chăm sóc tốt.

• Trẻ suy dinh dưỡng: Hệ miễn dịch yếu hơn, dễ mắc bệnh vặt, thời gian hồi phục lâu hơn.

Biểu đồ tăng trưởng

• Biếng ăn: Đường tăng trưởng có thể dao động nhưng thường ổn định nếu được can thiệp sớm.

• Suy dinh dưỡng ở trẻ: Đường biểu đồ tăng trưởng thường đi ngang hoặc tụt dốc trong thời gian dài, phản ánh sự chững lại trong phát triển.

Cải thiện khi ăn uống tốt lại

• Biếng ăn: Khi điều chỉnh được tâm lý, khẩu phần phù hợp, trẻ có thể cải thiện rõ rệt về cân nặng và sức khỏe chỉ trong vài tuần.

• Suy dinh dưỡng ở trẻ: Cần thời gian dài hơn để phục hồi hoàn toàn. Ngoài dinh dưỡng, trẻ còn cần hỗ trợ y tế, bổ sung vi chất và theo dõi sát sao.

Sữa công thức hỗ trợ trẻ nhẹ cân khi suy dinh dưỡng

Khi trẻ được chẩn đoán suy dinh dưỡng, việc lựa chọn sữa công thức phù hợp đóng vai trò then chốt, bên cạnh việc cải thiện chế độ ăn uống hằng ngày. Đây được xem là giải pháp nhanh chóng và hiệu quả để bù đắp năng lượng và các dưỡng chất thiết yếu mà cơ thể trẻ đang thiếu hụt.

Một sản phẩm sữa dành cho trẻ suy dinh dưỡng cần đáp ứng những tiêu chí quan trọng sau:

• Cung cấp năng lượng cao trong thể tích nhỏ: Giúp trẻ nạp đủ dinh dưỡng cần thiết ngay cả khi lượng sữa tiêu thụ ít.

• Tỷ lệ cân đối giữa đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất: Hỗ trợ trẻ tăng cân khỏe mạnh mà không gây áp lực lên hệ tiêu hóa còn non nớt.

• Bổ sung đầy đủ vi chất thiết yếu như kẽm, sắt, vitamin D, vitamin A và nhóm vitamin B, góp phần tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện khả năng hấp thu và phục hồi thể trạng.

Trong số các sản phẩm được nhiều chuyên gia dinh dưỡng tin tưởng khuyên dùng, NutiFood GrowPLUS+ Suy Dinh Dưỡng nổi bật nhờ được nghiên cứu và phát triển bởi Viện Nghiên Cứu Dinh Dưỡng Nutifood Thụy Điển (NNRIS), mang đến giải pháp dinh dưỡng tối ưu cho trẻ suy dinh dưỡng.

• Hỗ trợ bé hấp thu tốt, tăng cân hiệu quả: Sản phẩm có chứa chất béo MCT dễ hấp thu và chuyển hóa nhanh, kết hợp Sắt và Kẽm giúp hỗ trợ trẻ ăn ngon miệng, tiêu hóa tốt. Thành phần Lysin được bổ sung giúp cải thiện dinh dưỡng và cân nặng hiệu quả ở trẻ.

• Hỗ trợ tiêu hóa tốt: Thành phần chất xơ hòa tan FOS, Inulin góp phần giúp hệ tiêu hóa khỏe, cải thiện hệ vi sinh đường ruột.

• Hỗ trợ đề kháng khỏe: Hệ Prebiotics kép 2'-FL HMO và FOS, Inulin kết hợp Sắt, Kẽm, Selen và Vitamin A, E, C hỗ trợ tăng sức đề kháng, bảo vệ bé khỏe mạnh.

• Hỗ trợ phát triển chiều cao tốt: Canxi, Phốt pho, Kẽm cùng Vitamin D3 góp phần tăng cường khả năng hấp thu Canxi, hỗ trợ phát triển khung xương vững chắc, tăng chiều cao tối ưu.

• Hỗ trợ phát triển trí não: Với hàm lượng DHA cao cùng Cholin, Taurin giúp bé phát triển não bộ, tăng cường thị giác, cải thiện khả năng nhận thức và ghi nhớ.

Sữa NutiFood GrowPLUS+ Suy dinh dưỡng

Hiểu đúng nguyên nhân khiến trẻ nhẹ cân là do biếng ăn hay suy dinh dưỡng ở trẻ sẽ là chìa khóa để ba mẹ đồng hành cùng con hiệu quả hơn. Tin rằng nhờ tình yêu thương và kinh nghiệm, ba mẹ sẽ nhanh chóng tìm được giải pháp phù hợp để bé phục hồi thể trạng, cải thiện tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh về lâu dài. 

>>> Có thể bạn quan tâm:

• Những loại thực phẩm dinh dưỡng dành cho trẻ nhỏ mà bạn nên biết

• Nhu cầu dinh dưỡng của thực đơn cho trẻ cần đảm bảo yếu tố gì?

• Chế độ dinh dưỡng cho trẻ mẫu giáo và những điều cần biết

Nguồn tham khảo:

VNCDC. (2019, February 13). Một số nguyên nhân dẫn tới tình trạng trẻ bị suy dinh dưỡng và biện pháp khắc phục https://vncdc.gov.vn/mot-so-nguyen-nhan-dan-toi-tinh-trang-tre-bi-suy-dinh-duong-va-bien-phap-khac-phuc-nd14918.html

Nreci. (2023, September 19). Bác sĩ tư vấn dinh dưỡng cho trẻ suy dinh dưỡng, nhẹ cân https://nreci.org/tu-van-dinh-duong-cho-tre-suy-dinh-duong/