Dinh dưỡng luôn đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của trẻ nhỏ, đặc biệt là với các bé đang phải đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính. Suy dinh dưỡng không chỉ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất mà còn có tác động tiêu cực đến khả năng học hỏi và phát triển tâm lý của trẻ. Do vậy, xin mời quý phụ huynh cùng tham khảo bài viết sau để tìm ra các biện pháp cụ thể giúp trẻ cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính tại nhà. Từ đó mang lại cho trẻ một khởi đầu tốt đẹp và khỏe mạnh hơn.

Phân biệt suy dinh dưỡng cấp tính và mãn tính

Suy dinh dưỡng là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hàng triệu người, đặc biệt đối với trẻ em và phụ nữ mang thai. Có hai loại suy dinh dưỡng phổ biến: cấp tính và mãn tính. Việc phân biệt hai loại này là vô cùng cần thiết để có được những biện pháp can thiệp và điều trị phù hợp.

Phân biệt suy dinh dưỡng cấp tính và mãn tính

Suy dinh dưỡng cấp tính là gì?

Suy dinh dưỡng cấp tính, hay còn gọi là suy dinh dưỡng thể nặng, thường xảy ra đột ngột và liên quan đến việc giảm cân nhanh chóng hoặc khi cơ thể không tiếp nhận đủ dinh dưỡng trong một khoảng thời gian ngắn.

Suy dinh dưỡng mãn tính là gì?

Suy dinh dưỡng mãn tính sẽ xảy ra khi có tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng kéo dài trong một khoảng thời gian đáng kể, thường từ nhiều tháng đến nhiều năm. Điều này sẽ dẫn đến sự phát triển không đầy đủ về thể chất và trí nhớ của người mắc bệnh.

Bảng so sánh suy dinh dưỡng cấp tính và mãn tính

Nguyên nhân dẫn đến trẻ suy dinh dưỡng cấp tính

Điểm danh 6 Nguyên nhân trẻ suy dinh dưỡng quý phụ huynh cần lưu tâm:

• Thiếu hụt thực phẩm: Trẻ em không đủ thức ăn do thiếu thốn nguồn cung cấp thực phẩm, vì đói nghèo hoặc khủng hoảng kinh tế.

• Bệnh tật: Các bệnh cấp tính như tiêu chảy, viêm phổi, sốt rét, hoặc nhiễm trùng có thể làm cản trở khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể bé. Vì các bệnh lý trên sẽ đi kèm cùng các triệu chứng phổ biến như: nôn, tiêu chảy, và sốt, nên dễ khiến trẻ mất nước và hao hụt dinh dưỡng nhanh chóng.

• Tiêu chảy mãn tính: Nếu trẻ mắc tiêu chảy kéo dài (do nhiễm khuẩn hoặc khó tiêu hóa) sẽ ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng cần thiết của cơ thể, dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính.

• Chế độ ăn uống không đầy đủ: Trẻ không được cung cấp chế độ ăn uống cân đối, thiếu lipit, protein, vitamin và khoáng chất cần thiết, dẫn tới suy dinh dưỡng cấp tính.

• Điều kiện sống không đảm bảo: Các bé thường phải sống trong môi trường kém vệ sinh, không đảm bảo an toàn thực phẩm cũng có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh tật và dẫn tới suy dinh dưỡng.

• Thời kỳ căng thẳng: Trong các trường hợp xung đột hay thiên tai, trẻ em rất dễ bị thiếu dinh dưỡng do sự gián đoạn liên quan đến nguồn cung cấp thực phẩm và dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Cách điều trị trẻ suy dinh dưỡng cấp tính

Suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ em là một tình trạng nghiêm trọng cần được can thiệp kịp thời và hiệu quả. Dưới đây là các phương pháp điều trị cơ bản giúp trẻ phục hồi sức khỏe và dinh dưỡng tốt.

Đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa

• Khám và đánh giá sức khỏe: Trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế để bác sĩ đánh giá tình trạng dinh dưỡng hiện tại và sức khỏe tổng quát, bao gồm các chỉ số: cân nặng và chiều cao.

• Điều trị các bệnh lý đi kèm: Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ điều trị các bệnh lý: tiêu chảy hoặc nhiễm trùng để cải thiện tình trạng dinh dưỡng của bé.

• Theo dõi y tế: Sau khi điều trị, trẻ cần được theo dõi để đảm bảo hồi phục đầy đủ trước khi trở về nhà.

Chế độ ăn cho trẻ suy dinh dưỡng

Trẻ cần được cung cấp chế độ ăn uống đầy đủ, cân đối với các nhóm thực phẩm thiết yếu như: protein (thịt, cá, trứng), carbohydrates (gạo, khoai, ngũ cốc), và các vitamin, khoáng chất (rau củ quả, trái cây). Các bữa ăn cần được chuẩn bị tươi ngon, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm để trẻ dễ tiêu hóa và dễ hấp thụ hơn.

Ăn uống đầy đủ và đa dạng các loại thực phẩm có lợi

Bổ sung sữa dinh dưỡng đóng vai trò không thể thiếu trong hành trình cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ nhỏ. Sữa không chỉ cung cấp nguồn năng lượng dồi dào mà còn bổ sung lượng protein cần thiết, hỗ trợ tối ưu cho sự phát triển toàn diện của trẻ. 

Quý phụ huynh có thể đặt niềm tin nơi Nutifood GrowPLUS+ Suy Dinh Dưỡng - sản phẩm được biết đến như một giải pháp hỗ trợ dành cho các bé có tình trạng suy dinh dưỡng. Đây là kết quả nghiên cứu của các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu thuộc Viện Nghiên Cứu Dinh Dưỡng Nutifood Thụy Điển - NNRIS.

• Hỗ trợ bé hấp thu tốt, tăng cân hiệu quả: Sản phẩm có chứa chất béo MCT dễ hấp thu và chuyển hóa nhanh, kết hợp Sắt và Kẽm giúp hỗ trợ trẻ ăn ngon miệng, tiêu hóa tốt. Thành phần Lysin được bổ sung giúp cải thiện dinh dưỡng và cân nặng hiệu quả ở trẻ.

• Hỗ trợ tiêu hóa tốt: Thành phần chất xơ hòa tan FOS, Inulin góp phần giúp hệ tiêu hóa khỏe, cải thiện hệ vi sinh đường ruột.

• Hỗ trợ đề kháng khỏe: Hệ Prebiotics kép 2'-FL HMO và FOS, Inulin kết hợp Sắt, Kẽm, Selen và Vitamin A, E, C hỗ trợ tăng sức đề kháng, bảo vệ bé khỏe mạnh.

• Hỗ trợ phát triển chiều cao tốt: Canxi, Phốt pho, Kẽm cùng Vitamin D3 góp phần tăng cường khả năng hấp thu Canxi, hỗ trợ phát triển khung xương vững chắc, tăng chiều cao tối ưu.

• Hỗ trợ phát triển trí não: Với hàm lượng DHA cao cùng Cholin, Taurin giúp bé phát triển não bộ, tăng cường thị giác, cải thiện khả năng nhận thức và ghi nhớ.

Sữa GrowPLUS+ Suy Dinh Dưỡng cho trẻ sinh non suy dinh dưỡng

Giữ vệ sinh và chăm sóc tâm lý

• Giữ vệ sinh môi trường: Đảm bảo nơi ở sạch sẽ, thoáng mát, vệ sinh an toàn thực phẩm kỹ lưỡng là điều rất quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tật và nâng cao sức khỏe cho trẻ. Cha mẹ cũng cần luyện tập cho trẻ thói quen rửa tay trước và sau khi ăn để loại bỏ vi khuẩn có hại.

• Chăm sóc tâm lý cho trẻ: Tình trạng suy dinh dưỡng thường đi kèm cùng với sự lo lắng và những cảm xúc tiêu cực. Việc chăm sóc tâm lý cho trẻ là cực kỳ quan trọng để bé có thể phục hồi tốt hơn. Các bậc phụ huynh nên dành thời gian trò chuyện, chơi đùa, tạo không khí vui vẻ và tích cực xung quanh trẻ. Điều này sẽ giúp con em mình cảm thấy thoải mái và ít lo lắng hơn về tình trạng sức khỏe của bản thân.

Phòng ngừa suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ

Để phòng ngừa suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ em, quý phụ huynh cần lưu ý thực hiện các biện pháp hiệu quả từ giai đoạn đầu đời. Dưới đây là những phương pháp quan trọng:

Nuôi con bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu

Trong 6 tháng đầu đời, sữa mẹ sẽ là nguồn cung cấp tất cả các dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ nhỏ, bao gồm: protein, chất béo, carbohydrates, vitamin và khoáng chất, cùng với kháng thể giúp tăng cường sức đề kháng. Do đó, mẹ bỉm nên cho trẻ bú sữa mẹ ngay sau khi sinh và tiếp tục cho bú đều cử hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Điều này sẽ giúp trẻ được cung cấp dưỡng chất đầy đủ, từ đó phát triển khỏe mạnh và phòng ngừa suy dinh dưỡng cấp tính hiệu quả hơn.

Tập cho trẻ ăn dặm đúng cách và đủ chất

Việc tập cho trẻ ăn dặm đúng thời điểm rất quan trọng để duy trì sự phát triển của cơ thể vật lý cũng như hạn chế trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính. Khi phát hiện tình trạng cân nặng của trẻ biến động, cha mẹ nên chuẩn bị một chế độ ăn với nhiều loại thực phẩm đến từ: ngũ cốc, rau củ, trái cây, thịt để đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng cho bé. Bên cạnh đó, quý phụ huynh cũng hãy đảm bảo rằng trẻ sẽ được trải nghiệm những bữa đa dạng, không trùng lặp để tránh gây cảm giác chán ngán khi ăn dặm nhé.

Tập cho trẻ ăn dặm đúng cách và đủ chất

Theo dõi tăng trưởng định kỳ

Cha mẹ nên theo dõi định kỳ chiều cao, cân nặng và các chỉ số phát triển của trẻ để có thể  phát hiện sớm những vấn đề về dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe tiêu cực mà trẻ đang phải đối mặt. Các bậc phụ huynh nên sử dụng biểu đồ tăng trưởng để so sánh với các tiêu chuẩn phát triển, từ đó điều chỉnh chế độ ăn uống và chăm sóc cho trẻ kịp thời.

Tiêm phòng và điều trị kịp thời các bệnh thường gặp

Các thể loại bệnh như tiêu chảy, viêm phổi, và các bệnh nhiễm trùng khác cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh ảnh hưởng đến dinh dưỡng cũng như tình trạng sức khỏe của trẻ về lâu dài. Việc tiêm phòng cho trẻ theo lịch tiêm chủng sẽ hỗ trợ phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm hiệu quả, nhằm đảm bảo bé có thể trạng tốt, phát triển toàn diện, hạn chế bị suy dinh dưỡng. 

Trong bối cảnh suy dinh dưỡng cấp tính đang trở thành một thách thức đáng lo ngại đối với sức khỏe của trẻ em, việc áp dụng các giải pháp dinh dưỡng cho trẻ suy dinh dưỡng tại nhà là điều vô cùng cần thiết. Bằng cách thực hiện những giải pháp dinh dưỡng đúng đắn, chúng ta không chỉ giúp trẻ vượt qua giai đoạn suy dinh dưỡng mà còn đồng hành cùng trẻ trên con đường phát triển khỏe mạnh và toàn diện trong tương lai. 

>>> Có thể bạn quan tâm

Suy dinh dưỡng là gì: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Dinh dưỡng cho trẻ ăn uống lành mạnh, đúng cách và phù hợp

Bỏ túi ngay 3 loại sữa cho trẻ suy dinh dưỡng dưới 1 tuổi

Nguồn tham khảo:

Vinmec.com. (2024, 22 tháng 7). Suy dinh dưỡng cấp tính: Nguyên nhân, biểu hiện, chẩn đoán. Vinmec International Hospital. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/suy-dinh-duong-cap-tinh-nguyen-nhan-bieu-hien-chan-doan-vi

Pharmacity.vn. (2025, 1 tháng 4). Các cấp độ suy dinh dưỡng và dấu hiệu nhận biết. Pharmacity. https://www.pharmacity.vn/cac-cap-do-suy-dinh-duong-va-dau-hieu-nhan-biet.htm